Kasım 16, 2024

Lale Devri (V)

Matbaa denilince ak la, İbrahim Müteferrika adı gelir. Gerçek bir aydın olan Müteferrika aslen Macar kökenliydi. 1700’lü yıllarda Müslüman olarak Osmanlı hizmeti ne girmişti. Devlet hizmetinde çalışırken, matbaa kurulma dan önce, bir “harita tezgâhı” tesis ederek birkaç harita basmıştır. Amacı, bir matbaa kurmaktı. Fransa elçisinin oğlu Mehmed Said Efendi'nin de böyle bir niyeti olması saye sinde, kuvvetli bir destek buldu. Bu dönemde yangınlardan dolayı birçok kitabın yok olması da böyle bir teşebbüse uygun ortam hazırladı.

Lale Devri (V)

Bu ikilinin müracaatları, Sadrazam tarafından olumlu karşılandı ve Şeyhülislam Yenişehirli Abdullah Efendi'nin kitap basımını onaylayan fetvası ile 1727 yılı temmuz ayının başlarında, ilk Türk matbaası kuruldu. 1728 yılın da ilk basılan kitap “Vankulu” diye bilinen bir sözlüktür.

Lale Devri (V)

Bu matbaanın kurulmasında ve işletilmesinde İbrahim Müteferrika'nın rolü büyüktür. Ancak Yirmi Sekiz Çelebizade Mehmed Said Efendi'nin bu işteki payı da gözden kaçırılmamalıdır. Said Efendi, Fransa'da matbaayı yakından görüp incelemiş ve geri döndüğünde, babasının nüfuzunu da kullanarak, Osmanlı'da ilk Türk matbaasının kurulmasını sağlamıştır.

Lale Devri (V)

Ünlü Fransız düşünür Saint-Simon hatıratında, Mehmed Said Efendi'nin Paris'te bir matbaayı ziyaret ettiğini ve İstanbul'a dönüşünde bir matbaa açmayı düşündüğünü yazmaktadır. Bu bilgi, matbaanın tesisinde onun oynadığı rolü açıkça ortaya koymaktadır. Ancak Mehmed Said Efendi'nin bürokraside yükselmesi nedeniyle, matbaacılıktan erken ayrılması ve İbrahim Müteferrika'nın çalışmaları, Mehmed Said'in bu olaydaki rolünü gölgelemiştir. 

Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız

Editörün Son İçerikleri

Midemiz Hislerimizle Hareket Ediyor Olabilir Mi?
Diplomasi Uzmanı Yunuslar

Diplomasi Uzmanı Yunuslar

Yunuslar Islık Mı Çalıyor?

Yunuslar Islık Mı Çalıyor?

Yunuslarda Hiyerarşi

Yunuslarda Hiyerarşi

Editörlerin Son İçerikleri

kaptanfilozof06

Renksiz

probiyotik
bubble30
Nielawore

"İNCECİKTEN BİR KAR YAĞAR"

Bizden haberdar olmak için mail listemize kayıt olun