Yahya Kemal, Paris'te 20. Yüzyıl Osmanlı ta rihçiliğinin en önemli isimlerinden Ahmed Refik Al tınay ile bir sohbetlerinde, Os manlı tarihinin 18. Yüzyıl'daki bu medeni hamle dönemini “Lale Devri” olarak adlandırır. O sıralarda bu döneme ilişkin bir kitap hazırlayan Ahmed Refik de bu adlandır mayı beğenerek, yapıtında kullanır. Ahmed Refik'in kitabına verdiği bu isim, daha sonra yaygınlaşarak bu dönemi sı fatlandıran ifade haline gelir.
Viyana Bozgunu sonra sında kendisini topar lamaya çalışan Os manlı İmparatorluğu Vene dik ve Rusya'yı mağlup et mişse de 1715- 1718 savaşlarında, Avusturya'ya yenilerek Sırbistan'ın bir bölümünü kaybetmişti. Bürokrat kökenli olan Sadrazam Nevşehirli İbrahim Paşa, 1718'deki Pasarofça Antlaşması'ndan sonra yak laşık 35 yıldır süren savaş dö nemine son verdi. Barış, eğ lence ve yenileşme dönemini başlattı. Pasarofça Antlaşması ile 1683 yılından beri süregelen karışıklıklar bitti, 1730 yılına kadar devam edecek olan, 12 yıllık yeni bir dönem, “Lale Devri” başladı.
Sadrazam Nevşe hirli İbrahim Paşa, Avru pa'yı tanımak ge rektiğini fark eden ilk Osmanlı sadraza mıydı. Avrupa devletle rinin İstanbul'daki elçile riyle düzenli ilişkiler kurdu. Ayrıca Osmanlı tarihinde ilk kez, Avrupa devletlerine elçi gönderdi. Elçiler sadece askeri ve ti cari antlaşma yapmaya gitme mişlerdi. Avrupalı devletlerin askeri gücü ve devlet yapı larıyla ilgili bilgi edine ceklerdi. İbrahim Paşa, Viyana'ya (1719); Yirmi Sekiz Meh med Çelebi, Paris'e (1720- 1721); Nişli Mehmed Ağa, Moskova'ya (1722- 1723); Mus tafa Efendi, Viyana'ya (1730); Mehmed Efendi, Lehistan’a (1730) elçi olarak gönderildi ler. Bu elçiler gittikleri yerlere ilişkin gözlemlerini dile geti ren raporlar hazırlayarak sad razama sundular, Artık “dış dünyaya bakmayan” Osmanlı dönemi sona ermişti.
Yorumlar
Ne devir yaşanmış cidden
İnsanlık tarihinin en laylaylom dönemi olabilir
Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız