Mısır Valisi olan Kavalalı Mehmed Ali Paşa valiliği süresince Mısır’a özellikle Fransa'dan uzmanlar getirerek modern bir ordu kurdu. Mora’ daki isyan ile birlikte Kavalalı çok geçme den Doğu Sorunu'nun merke zine yerleşeceğinin işaretlerini vermişti. Kavalalı Mehmed Ali Pa şa, bir alacak meselesi yüzün den 1832 de Suriye'yi işgal et meye karar verdiğinde İstan bul’ la pamuk ipliğine bağlı olan ilişkileri tamamen koptu. Kavalalı'nın oğlu İbrahim Paşa komutasındaki Mısır or dusu önce Suriye'yi işgal etti, daha sonra da Toroslar’ı aştı. Konya önlerinde Sadrazam Reşid Paşa'nın komuta ettiği Osmanlı askerlerini yendi ve sadrazamı da esir aldı. İbra him Paşa'nın İstanbul'u alma sı için önünde hiçbir engel kalmamıştı.
II. Mahmud önce İngilte re’den, destek alamayınca da, Rusya'dan yardım istedi. Rus birliklerinin yardıma gelmesi ve İngiltere ile Fransa'nın bas kıları sonucu Kavalalı, 14 Mayıs 1833'te Kütahya Ant laşması’nı kabul etmek zorun da kaldı. Beklenen savaş, 2 Nisan 1839'da II. Mahmud'un Mısır’a saldırı emrini vermesiyle başladı. Osmanlı ordusu Nizip önlerinde ağır bir şekilde yenilince, kozlar daha çok masa başında ve İngiltere ile Fransa arasında paylaşıldı. Bu mücadele, 19, Yüzyıl'da Doğu Sorunu’nun aslında bir “Batı Sorunu” olduğunu bir kez daha ortaya koydu.
Mısır meselesi ile Boğazlar konusu da Doğu Sorunu’nun en girift problemi olarak ortaya çıktı. 1833’te imzalanan Hünkâr İskelesi Antlaşması ile Rusya, Boğazları, kendi gemileri hariç diğer ülkelerin gemilerine kapalı bir hale getirmişti; ama 1841 Londra Protokolü ile bu kazanımlarından vazgeçmek zorunda kaldı. İngiltere'nin çabaları sonucu 1841’de Boğazlar Söz leşmesi imzalandı. Bu sözleş me ile Boğazlar barış zaman larında bütün ülkelerin savaş gemilerine kapalı olacaktı.
Yorumlar
Cidden be duruma gelindi be
Osmanlı Devleti Mısır'dan çektiğini hiçbir toprağından çekmedi
Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız