Osmanlı İmparatorluğu 16. Yüzyıl'ın sonla rında, kargaşa ve buhran dönemine girince, Os manlı yazarları bu durumun nedenlerini çözmeye çalıştılar. Yazarlar buhranın ilk be lirtilerini Kanuni döneminde bulmakla birlikte, asıl sorunların III. Murad döneminde başladığını söylüyorlardı. Bu dönem de ıslahat gerektiren en önemli konu, devletin oto ritesinin yeniden tesisi idi.

Osmanlı İmpa ratorluğunda, dev let düzeninin yeni den yapılandırıldı ğı dönem, IV. Mu rad zamanı oldu. IV. Murad devlet yönetimini ele aldığında, bir dizi yeni düzenleme getirerek Osmanlı'yı 15 yıldır devam eden istikrarsızlıktan kurtardı. Devlet ve padişah otoritesi yeniden tesis edildi. Devle tin gelirleri bir dü­zene sokuldu ve 1632'de IV. Mu rad'ın ülke çapın da yaptırdığı tı­marlı asker sayı mıyla, haksız yere kullanılan tımarlar tespit edilerek, asker sayısı ye niden belirlendi.

IV. Murad'ın tesis ettiği devlet otoritesi, padişahın ölümünden sonra tekrar bo zuldu. Otorite, Köprülüler döneminde yeniden kurulun­ca, büyük sorunlarla karşıla şılmadan II. Viyana Kuşatma sı'na kadar gelindi. Dönemin dünyasındaki temel gelişme, ekono mik sistemlerin ayni ekonomiden nakdi ekonomiye geçmeleri idi. Osmanlı İmpa ratorluğu, 'tımar sistemi' nedeniyle, aynî ekonominin egemen olduğu bir devletti.

Ancak pratik ihtiyaçlar doğrultusunda, 16. yüzyıl'ın ikinci yarısın dan itibaren, Os manlı İmparatorlu ğu'nda 'iltizam sis temi' gelişti ve ül kede nakdi ekono mi ön plana çıktı. Osmanlı mali bürokrasisi, ortaya çıkan sorunlara çözüm ler üreterek devleti yeniden yapılandırdı. Ayrıca bu dö nemde, askeri sistemlerde ya şanan önemli bir gelişme de, savaşlarda süvarinin yerini tü fekli piyadenin alması idi. Yi ne savaş sanatındaki teknik gelişmeler sonucunda, İmparatorluktaki geleneksel tımarlı sipahi sistemi terk edildi ve Osmanlı ordusunda da tüfekli piyadeler öne çıktılar. 17. Yüzyıl'ın ortalarına gelindiğinde, İmparatorluk, 16. Yüzyıl'daki klasik yapısını oldukça değiştirmişti. An cak dönemin ya zarları, bu değişi min niteliğini anlayamadıkları için, gelişmeleri 'bozulma' olarak nite lendirdiler.