1894 yılına gelindiğinde Fransa, milliyetçi coşkuların ve antisemitizmin giderek güç kazandığı bir ortamdaydı. İşte tam da bu dönemde, ordunun parlak subaylarından Yüzbaşı Alfred Dreyfus, Almanya’ya gizli askeri belgeler aktarmakla suçlanarak tutuklandı. Dreyfus’un Yahudi kökenli olması, onu baştan itibaren haksız bir ön yargının hedefi haline getirdi.

Olayla ilgili somut kanıtlar neredeyse yoktu. Buna rağmen, hem ordunun kendi itibarını koruma isteği hem de kamuoyunun “bir suçlu bulunmalı” baskısı, Dreyfus’un hızla kurban seçilmesine yol açtı. Büyük bir törenle üniforması sökülüp aşağılandı, ardından Atlantik Okyanusu’ndaki ıssız Şeytan Adası’na ömür boyu sürgün edildi. Zincirlenmiş halde yıllarca orada tecrit altında kaldı.

Ancak gerçek saklı kalmadı. Bir süre sonra, asıl casusun başka biri olduğu ortaya çıktı. Buna rağmen ordu, kendi hatasını kabullenmek yerine, gerçeği örtbas etmeyi tercih etti. Olan biteni dile getiren, adalet için ses çıkaran kişiler ise tehdit, baskı ve karalama kampanyalarıyla susturulmaya çalışıldı.

Bu noktada devreye cesur bir yazar girdi: Émile Zola. 1898’de gazetelerde yayımladığı ünlü açık mektubunda, “J’accuse...!” (“Suçluyorum!”) başlığıyla orduyu ve hükümeti bilerek adaleti çarpıtmakla itham etti. Yazı büyük bir skandala yol açtı ama aynı zamanda toplumun vicdanını da harekete geçirdi.

Uzun yıllar süren mücadelenin sonunda Alfred Dreyfus’un masum olduğu anlaşıldı ve beraat etti. Bu yalnızca tek bir insanın özgürlüğüne kavuşması değildi; aynı zamanda adalet, eşitlik ve doğruluk adına önemli bir zaferdi.

Dreyfus Olayı, tarihe yalnızca yanlış verilmiş bir hüküm olarak değil; devletin, ırkçılık ve korkunun etkisiyle nasıl bir masumun hayatını mahvedebileceğinin en çarpıcı örneklerinden biri olarak geçti.

Çok ilginç değil mi?