Sultan Abdülmecid 1823 yılında doğdu. 2. Mahmud’un oğlu olan Abdülmecid 1839 yılında babası 2. Mahmud’un hayatını kaybetmesi ile padişah oldu. Abdülmecid şehzadelik döneminde batılı tarzda yetiştirildi. Abdülmecid tahta geçtiğinde Osmanlı Devleti Nizip Muharebesi’nde yaşadığı bozgunun etkisini atlatamamıştı. Osmanlı Devleti artık hem karada hem de denizde askeri olarak çökmüştü. Mısır ordusu Osmanlı Devleti’nin daha da üzerine gidecekken Fransa, İngiltere, Rusya ve Prusya’nın verdiği ortak bir nota ile durdu. Bu durum Avrupalı devletlerin Osmanlı Devleti’ni kurtardığını ve Osmanlı Devleti’nin artık Avrupa’nın vesayeti altında girdiği an olmuştu. Aynı yıl Osmanlı Devleti batılılaşma adına ilk ciddi adımını attı ve Tanzimat Fermanı hazırlanarak hayata geçirdi. Tanzimat Fermanı içinde askeri, ekonomik ve hukuki alanda reformlar içeriyordu.

Tanzimat Fermanı’ndan sonra 1840 yılında Birleşik Krallık, Rusya, Avusturya ve Prusya Londra Antlaşması’nı imzaladılar ve bu antlaşma sayesinde sadece Mısır valiliği Kavalalı Mehmet Ali Paşa’ya bırakıldı, Osmanlı’ya Mısırla yaptığı savaşta kaybettiği topraklar ve donanması geri verildi. Londra Antlaşması’nı imzalayan devletler 1841 yılında aralarına Fransa ve Osmanlı Devleti’ni de alarak Boğazlar Sözleşmesi’ni imzaladılar. Bu sözleşme ile boğazlar üzerinde Osmanlı egemenliği tanındı ve yabancı savaş gemilerinin boğazlardan geçişi yasaklandı. 1848 yılına gelindiğinde Avusturya’da bağımsızlık mücadelesi veren bazı milliyetçiler Osmanlı Devleti’ne sığındı. Avusturya bu milliyetçilerin geri iade edilmesini istedi ancak Sultan Abdülmecid bu talebi reddetti. Avusturya ve Rusya Osmanlı’ya karşı savaş tehditlerinde bulundu ancak Osmanlı Devleti’nin milliyetçileri iade etmemesi Avrupa genelinde işlerin Osmanlı’nın lehine gelişmesine sebep oldu ve milliyetçi hareketler Eflak ve Boğdan’a da yayıldı. Bu yüzden Osmanlı Devleti’ne şimdilik savaş açılmadı.

Ancak 1853 yılında Rusya Osmanlı Devleti’nde bulunan Ortodoksların geniş haklara sahip olmalarını ve bu Ortodoksların himayelerinin kendisine verilmesini istedi. Osmanlı bu isteği kabul etmeyince 1853 yılında Rus ordusu Eflak ve Boğdan’ı işgal etti. Tarihe Kırım Harbi olarak geçen bu savaşı Fransa ve Birleşik Krallık’ın yardımıyla Osmanlı Devleti kazandı. 1856 yılında Paris Antlaşması’yla barış sağlandı. Bu antlaşma ile Osmanlı’nın başındaki Rus tehdidi bertaraf edilmiş oldu. 1856 yılında ise Islahat Fermanı yürürlüğe girdi. Bu fermanın Osmanlı için önemi Avrupalı devletlerin Osmanlı Devleti’nde yapılan yeniliklere müdahale etme hakkı vermesi ve karşılığında da Osmanlı toprak bütünlüğünün Avrupalı devletler tarafından koruma altına alınmasıydı. Ancak Islahat Fermanı ile Avrupalı devletlerin Osmanlı içişlerine karışması Osmanlı Devleti’nde bazı kesimlerin hoşuna gitmemişti.

Bu yüzden 1859 yılında Osmanlı içinde Abdulhamid’i indirip yerine Abdulaziz’i getirmek isteyen bazı gruplar örgütlendi. Ancak bu örgütlenme 1859 yılında dağıtıldı. Osmanlı ekonomisi de hiç iyi gitmemekteydi. Kırım Savaşı’nda Osmanlı Devleti tarihinde ilk defa dışarıdan borç almıştı. Bu borçlar Osmanlı ekonomisini zor durumda bırakacak kadar yüksek borçlardı. Bu borçların üzerine bir de sarayın savurgan harcamaları eklenince işler içinden çıkılmaz bir hal aldı. İlerleyen yıllarda Islahat Fermanı’nın Osmanlı içinde bulunan halklara tanıdığı ayrıcalıklardan dolayı Osmanlı Devleti içinde bazı karışıklıklar meydana geldi. 1860 yılında Lübnan’da isyanlar çıktı. Bu isyanlar sırasında Hollanda ve Amerikan konsolosları öldürüldü. Tüm bunlar olurken Avrupalı devletler Osmanlı’nın Islahat Fermanı’nda uygulamaya söz verdiği girişimleri denetlemek için uzmanlar gönderiyordu. Osmanlı Devleti hem iç karışıklıklar hem de Avrupalı devletlerin yoğun dış baskısıyla ve Osmanlı’nın iç işlerine karışmasıyla uğraşırken Sultan Abdülmecid 1861 yılında hayatını kaybetti.

 

Sultan Abdülmecid döneminde neler yaşandı?