1. Mahmud 1696 yılında doğdu. 2. Mustafa’nın oğlu ve 3. Ahmed’in yeğenidir. Şehzadeliğinin 27 yılında sarayda hapis hayatı yaşayan 1. Mahmud kuyumculuk ve eğitim ile zamanını geçirdi. 3. Ahmed’in 1730 yılında Patrona Halil İsyanı ile tahttan indirilmesi ile padişah oldu.1. Mahmud ilk yıllarında Patrona Halil İsyancılarının isteklerini yerine getirdi. İsyancıların başı Patrona Halil 1. Mahmud padişah olduktan sonra 1. Mahmud’a bağlılığını bildirmişti ancak devlet işlerine de haddinden fazla karışmaya başlamıştı. Aynı yıl Patrona Halil öldürüldü ancak onun tarafını tutanlar isyan başlattılar. Bu isyan ise 1731 yılında bastırılabildi.
Patrona Halil İsyanı yaşanırken 1730 yılında Safeviler güçlerini toparlayıp 1727 yılında Osmanlı ile Safeviler arasında yapılan Hemedan Antlaşması’nı ihlal ederek saldırıya geçti. Bu sırada devletin başında olan 3. Ahmed indirilmiş ve yerine 1. Mahmud geçirilmişti. Patrona Halil İsyanı 1731 yılında bitirilebilince Osmanlı ordusu toplanıp Safevilerin üzerine sefere çıkabildi. Osmanlı’nın zaferi ile bu savaş 1732 yılında sonlanınca taraflar arasında Ahmed Paşa Antlaşması yapıldı. Bu antlaşmaya ile Revan, Gence, Tiflis, Nahcivan, Şirvan ve Dağıstan Osmanlı topraklarına katılırken Tebriz, Kirmanşah, Hemedan, Luristan ve Erdelan Safevilerin oldu. Ancak ne Osmanlı yönetimi ne de Safeviler bu antlaşmadan memnun kalmamıştı. 1733 yılında Osmanlı yönetimi Safevilere tekrar savaş ilan edip saldırıya geçti ve 1735 yılında Safeviler Nadir Şah’ın önderliğinde Osmanlılara karşı tekrar saldırıya geçti. Aynı yıl Osmanlılar ile Safeviler ile yapılan Arpaçay Savaşı’nda Safeviler zafer kazanmıştı. 1736 yılında artık Safevi hanedanlığının yönettiği bir devlet kalmamıştı ve Safevi toprakları Afşar hanedanlığı tarafından yönetilmeye başlanmıştı. Afşarlar ile Osmanlılar arasında 1736 yılında İstanbul Antlaşması yapıldı. Bu barış antlaşması ile Gence, Tiflis ve Revan Afşarların eline geçti.
Osmanlılar ile Afşarlar savaşırken Ruslar da 1735 yılında saldırıya geçti. 1736 yılında Azak Kalesi’ni ele geçiren Rus ordusu yoluna devam etti. 1737 yılında Avusturya’da Rusya’nın yanında savaşa katıldı. Osmanlıların Avusturya ve Rusya ile olan mücadelesi 1739 yılına kadar devam etti. Bu mücadeleyi 1739 yılında Osmanlıların Belgradı alması ve Avusturya’nın barış istemesi ile Osmanlı İmparatorluğu kazandı ve 1739 yılında Belgrad Antlaşması yapıldı. Bu antlaşma ile Osmanlı İmparatorluğu Avusturya’dan Sırbistan, Belgrad, Eflak'ın bazı kısımlarını geri aldı, Ruslar Kırım’dan çekildi ve bu anlaşmada taraflar arasında 27 yıllık barış yapılmış oldu. 1740 yılına gelindiğinde ise ileride Osmanlı ekonomisini batıracak olan kapitülasyonlar başta Fransa'ya karşı olmak üzere daha da genişletildi ve Osmanlı İmparatorluğu Avrupa ile uzun bir barış dönemine girdi. Bu barış dönemi 1768 yılına kadar devam etti. 1742 yılında Osmanlılar Afşarlar ile yapılan en son savaşta kaybedilen toprakları geri almak için çalışmalara başladı.
1743 yılında ise Afşarlar Bağdat ve Kerkük’ü kuşattı ve Kerkük’ü aldılar. Böylece Afşarla ve Osmanlı arasında yeni bir savaş başlamış oldu. 4 yıl süren bu savaşın sonunda taraflar arasında 1746 yılında Kerden Antlaşması yapıldı. Bu antlaşma ile Osmanlı Afşar sınırları Safeviler ile Osmanlılar arasında yapılan Kasr-ı Şirin Antlaşması’nda belirlenen sınırlara tekrar döndüğü için bu antlaşmaya 2. Kars-ı Şirin Antlaşması da denilmektedir. Bu aşamadan sonra 1. Mahmud ölümüne kadar olan zamanda Lale Devri’nde başlayan reform çalışmalarını sürdürdü ve ufak çaplı iç isyanlarla uğraştı. Islahat çalışmaları olarak bilinen bu hareketler sırasında matbaacılık Osmanlı içinde yayılmaya başladı ve Osmanlı topraklarında pek çok kütüphane açıldı. 1754 yılında 1. Mahmud sağlık sorunlarından dolayı hayatını kaybetti.
1. Mahmud dönemi nasıldı?
Yorumlar
Başlasın ıslahatlar
Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız