Kasım 02, 2024

Osmanlı ve Matbaa

Matbaa denilince ak la, İbrahim Müte ferrika adı gelir. Gerçek bir aydın olan Müteferrika aslen Macar kökenliy di. 1700’lü yıllarda Müslü man olarak Osmanlı hizmeti ne girmişti. Devlet hizmetinde çalışırken, matbaa kurulma dan önce, bir “harita tezgâhı” tesis ederek birkaç harita bas mıştı. Amacı, bir matbaa kur maktı. Fransa elçisinin oğlu Mehmed Said Efendi'nin de böyle bir niyeti olması saye sinde, kuvvetli bir destek bul du. Bu dönemde yangınlar yü zünden birçok kitabın yok ol ması da böyle bir teşebbüse uygun ortam hazırlamıştı.

Osmanlı ve Matbaa

Bu ikilinin müracaatları, Sadrazam tarafından olumlu karşılandı ve Şeyhülislam Yenişehirli Abdullah Efendi'nin kitap basımını onaylayan fetva sı ile 1727 yılı Temmuz ayının başlarında, ilk Türk matbaası kuruldu. 1728 yılın da ilk basılan kitap “Vankulu” diye bilinen bir sözlüktür.

Osmanlı ve Matbaa

Bu matbaanın kurulma sında ve işletilmesinde İbra him Müteferrika'nın rolü bü yüktür. Ancak Yirmi Sekiz Çelebizade Mehmed Said Efendi'nin bu işteki payı da gözden kaçırılmamalıdır. Said Efendi, Fransa'da matbaayı yakından görüp incelemiş ve geri döndüğünde, babasının nüfuzunu da kullanarak, Osmanlı'da ilk Türk matbaası nın kurulmasını sağlamıştır.

Osmanlı ve Matbaa

Ünlü Fransız düşünür Sa int-Simon hatıratında, Meh med Said Efendi'nin Paris'te bir matbaayı ziyaret ettiğini ve İstanbul'a dönüşünde bir matbaa açmayı dü şündüğünü yazmak tadır. Bu bilgi, matbaanın tesisinde onun oynadığı rolü açıkça or taya koymaktadır. Ancak Mehmed Said Efendi'nin bürokraside yükselmesi nedeniyle, matba acılıktan erken ayrılması ve İbrahim Müteferrika'nın ça lışmaları, Mehmed Said'in bu olaydaki rolünü gölgelemiştir.

Yorumlar

  • Pek iyi kullanamamışız

Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız

Editörün Son İçerikleri

Osmanlı'ya Matbaanın Gelişi

Osmanlı'ya Matbaanın Gelişi

Osmanlı ve Sırp Sındığı

Osmanlı ve Sırp Sındığı

Osmanlı Devleti ve Anadolu Beylikleri

Osmanlı Devleti ve Anadolu Beylikleri

Osmanlı Devleti ve I. Murad

Osmanlı Devleti ve I. Murad

Editörlerin Son İçerikleri

kaptanfilozof06

Vakit Var

probiyotik

Osmanlı'ya Matbaanın Gelişi

bubble30
Nielawore

Bizden haberdar olmak için mail listemize kayıt olun