Osmanlı Yetiştirme Sistemi

Duyurular

Temmuz 14, 2025

Pençik oğlanı, Farsça “beşte bir” anlamındaki “pençüyek”ten Türkçeleşmiş bir deyimdi. Savaş ve akınlarda tutsak alınan her beş kişiden biri, vergi olarak dev lete veriliyor; bunlardan kızların, güzel ve yetenekli olanları, sara yın harem hazinesine ayrılıyor, diğerleri köle pazarlarında satılı yordu.

Erkek tutsaklar da “şirhor” (henüz bebe), “beççe” (3- 8 yaşın da), “gulâmçe” (8-12 yaşlarında), “gulâm” (buluğa ermiş), “sakallı” (yaşı geçkin), “pir” (ihtiyar) ola rak gruplandırılıyor; gulâmçe ve gulâmların sağlıklı olanları asker adaylığına ayrılıp diğerleri yine satılarak hazineye gelir sağlanı yordu.

Karamanoğulları, Aydıno ğulları beyliklerinde de uygula nan Pençik yasasını, Osmanlıla rın da 1360'lardan başlayarak benimsedikleri; “seçmece” tutsak gençlerden bir ordu kurmaya yö neldikleri anlaşılıyor.