Rusya’nın başına 2. Aleksandr geçtiğinde Rusya Kırım Savaşı’nda Osmanlı, İngiliz ve Fransız ittifakına karşı mücadele veriyordu. Ancak Rusya Kırım Savaşı’nın sonunda verdiği mücadeleyi kaybetmiş ve Rusya içinde isyan fikirleri iyice yayılmıştı. Bunun sonucunda ise 2. Aleksandr Rusya tarihinin en büyük toplumsal reformlarından birisini yaparak Serflik sistemini bitirip Rusya’da insanların özgür kalmasını sağlamıştı. Serflik sisteminin kaldırılmasıyla Rusya’da hemen hemen her alanda reform yapma zorunluluğu doğdu. Rusya’da eğitimden hukuk alanına, ordudan ticarete her alanda reformlar yapıldı. Ancak Rusya’da artan özgürlükler en sonunda daha fazla kan akmasına sebep olacaktı.

Toprak Genişlemesi

Rusya 2. Aleksandr döneminde önemli başarılar elde etti. Rusya 1865 yılında Kafkasya’da tamamen hakim konuma gelmeyi başardı. Ayrıca 1876 yılında Rusya Türkistan Bölgesi’ne tamamen hakim duruma geldi. Rusya Kafkasya ve Orta Asya’da bu şekilde yayılmaya devam ederken bir yandan da Osmanlı Devleti’ne karşı düşmanca hareketlerine devam etti. Rusya Kırım Savaşı sonunda oluşan dengelerden dolayı Osmanlı Devleti’ne doğrudan saldırmasa da Osmanlı Devleti’ne Balkanlarda çok büyük problemler yarattı. Rusya’nın politikaları sonucu 1875 yılında Bosna-Hersek’te, 1876 yılında Sırbistan, Karadağ ve Bulgaristan’da Osmanlı Devleti’ne karşı isyanlar çıktı. Çıkan isyanlar sonucu Rusya Panslavizim politikasının yani Slav halklara sahip çıkmayı öngören politikasını bahane ederek isyan eden toplulukların yanında yer aldı ve 1877 yılında Osmanlı Devleti’ne savaş ilan etti. 93 Harbi başladı. İsyan eden topluluklar da Rusya’nın yanında yer aldı. Bu savaşı 1878 yılında Rusya kazandı ve bu savaşın sonunda Balkanlarda bağımsızlığını Rusya’ya borçlu olan pek çok devlet ortaya çıktı.

Tüm başarılara rağmen Rusya’da serflik sisteminin kalkmasıyla birlikte pek çok devrimci fikir halk tabanından yükselmeye başladı. Bu devrimci fikirlerin Rusya’da en bilinen temsilcilerinden birisi ise Narodniçestvo Hareketi oldu. Nardonikler Rusya’da otokrasinin yıkılması ve toprakların köylülere verilmesi için çalışmalara girişti. Bu çalışmalar 1860’lı yıllarda başladı. Bu çalışmalar arasında bir devrim ile Rusya’da yönetimin devrilmesi de vardı. Ancak bu devrimci hareket Rusya’da 1874 yılında 1500 kadar nardonik gencin tutuklanmasıyla amacına ulaşamadı. 1876 yılına gelindiğinde ise Rusya’da “Toprak ve Özgürlük” adında gizli bir örgüt kuruldu. Bu örgüt Rusya’da monarşinin devrilmesi ve toprağın halka verilmesi için hem propaganda hem de terör faaliyetlerinde bulundular. Ancak bu örgüt 1879 yılında dağıldı. Bu örgütün dağılmasının ardından Halk İradesi adında bir örgüt ortaya çıktı ve bu örgüt yaptığı bir suikast sonucu 1881 yılında 2. Aleksandr’ı öldürdü.

 

2. Aleksandr kimdir?