Samsun’da ilk yaşayan insanların Gaskalar olduğu bilinmektedir. Aynı şekilde Samsun’da eski zamanlarda adı Amazonlar olan bir kadın kabilesinin de yaşadığı tahmin edilmektedir. Hititlerin Samsun’a egemen olmasıyla Gaskalar yok oldu ve M.Ö. 1200’lü yıllara kadar bölgede Hitit egemenliği sürdü. Hititlerden sonra bölgeye Frigler hakim oldu. Friglerden sonra bölgeye Kimmerler ele geçirdi. Ancak Lidyalıların da Kimmerleri yenmesi ile bölgeye Lidyalılar hakim oldu. Tahminlere göre bu zamanlarda Samsun’a Amisos denilmekteydi. M.Ö. 546’da Amisos’a Persler hakim oldu.

M.Ö. 331 yılında Büyük İskender’in Persleri yenmesi ile Amisos Makedon İmparatorluğu’na katıldı. Ancak M.Ö. 255 yılında bölge tekrar Perslerin eline geçti ve bölgede Amisos’un da içinde bulunduğu Pont Krallığı kuruldu. M.Ö. 64 yılında şehir Roma İmparatorluğu’nun hakimiyetine girdi. Roma’nın ikiye bölünmesinden sonra Amisos Bizans hakimiyetine girdi ve bir piskoposluk merkezi oldu. 1178 yılında şehir Anadolu Selçuklularının eline geçti ve bu dönemde Amisos’a Samsun denilmeye başlandı. 1204 yılında Samsun Latinler tarafından alındı.

Moğol akınları ile Samsun İlhanlı Devleti’nin eline geçti. Sonrasında şehri uzun bir süre Cenevizliler yönetti. Cenevizlilerin hakimiyeti bittikten sonra Samsun Anadolu beylikleri arasında sürekli el değiştirdi. 1398 yılında Samsun Osmanlı topraklarına katıldı. Ancak Fetret Dönemi’nde Osmanlı’nın elinden çıkan Samsun Çelebi Mehmet zamanında 1419 yılında kalıcı olarak Osmanlı hakimiyetine girdi.  Ancak Samsun Osmanlı hakimiyeti altına girdiğinde eski önemini yitirdi. Samsun ancak 19. yüzyılda tekrar önemli bir kent olmaya başladı. 1. Dünya Savaşı’ndan sonra Samsun ülkemizin bir parçası oldu.

 

 

Samsun’un eski adı nedir? Samsun’da ilk kimler yaşadı? Samsun ne zaman Osmanlı hakimiyetine girdi? Samsun’a ne zaman Samsun denilmeye başlandı? Samsun ne zaman piskoposluk merkezi oldu?