Güney Kafkasya ve Kars, Ardahan ve Batum sancakları 19. yüzyılda Ruslar tarafından işgal edilmiş ve vatanın bütünlüğü tehlikeye atılmıştır. 1914 yılında Birinci Dünya Savaşı'nda Osmanlı Devleti'ni yenmek üzere gelen Rusya ile Türk milleti Kafkas Cephesi'nde ölüm-kalım mücadelesi vermiştir.

Rus donanması Türk ordusuna kışlık kılık-kıyafet, silah ve mühimmat getiren gemileri batırınca 3. Ordunun savaşı kendi imkânlarıyla sürdürmekten başka çaresi kalmamış, ve Anadolu'dan erzaklar çeşitli sebepler yüzünden gelememiştir. 

Rus ordusu 2 Kasım 1914’te Köprüköyü istikametinden saldırıya geçmiş, Türk ordusu saldırıyı durdursa da düşmanı tamamen yok edememiştir. Enver Paşa, Güney Kafkasya ve Kars, Ardahan ve Batum sancaklarına girebilmek için Rus ordusunu imha edecek bir kuşatma harekatına karar vermiştir. Türk taarruzu 22 Aralık 1914’te başlamış, 10. Kolordu komutanı Hafız Hakkı Bey, Oltu’yu aldıktan sonra iki tümeni Sarıkamış-Kars şosesine indirmesi gerekirken, planın dışına çıkarak Aksar ve Göle’yi aldıktan sonra sadece bir tümeni Bardız’a göndermiştir. Ardahan’a doğru ilerlerken Enver Paşa’nın müdahalesiyle Allahuekber Dağı’nı aşmak zorunda kalmış ve kolordu yürüyüş sırasında çetin kış şartlarından ötürü hem geç kalmış, hem de büyük kayıplar vermiştir.

Böylece harekatın bütün yükü 9. Kolordu’nun omuzlarına yüklenmiştir. Tümenler gayet ağır bir coğrafyada düşmanla mücadele ederek ilerlerken Enver Paşa, birliklerin Bardız’a ulaşmasını beklemeden taarruz emri vermiştir. Böylece düşmanı kuvvetli bir darbeyle yok etmek yerine birlikleri tek tek muharebeye sokarak ordunun Sarıkamış önlerinde erimesine neden olmuştur. 25 Aralık sabahı yürüyüşe geçen tümenler ancak akşam saatlerinde Rus savunma hatlarına ulaşmış, gece saatlerine kadar devam eden saldırılara rağmen Sarıkamış alınamamıştır. Sonraki günlerde yapılan taarruzlar dan da sonuç alınamamış, büyük kayıplar verilmiştir. Ruslar Bardız geçidini ele geçirince Enver Paşa zafere olan inancını kaybederek komutayı Hafız Hakkı Bey’e devretmiş ve bölgeden ayrılmıştır. 9. Kolordu’ya bağlı 1.200 asker esir edilince 4 Ocak 1915’te orduya geri çekilme emri verilmiştir.

Harekat sona erdiğinde Ruslar yaklaşık 32.000 kayıp vermiş; Türk ordusunun şehit, yaralı, hasta, kayıp ve esir olmak üzere toplam kaybı 90.000’e ulaşmıştır.

kaynak: 1

Sarıkamış Harekatı'nın 108. yıl dönümünde, vatanı kurtarmak için canını ortaya koyan başta Ulu Önderimiz Başkomutan Mareşal Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, kahraman silah arkadaşları ve aziz şehitlerimizi saygı, sevgi, minnet, özlem ve rahmetle anıyoruz.