Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk 1924 Anayasası ile birlikte kadınlara siyasi haklar vermeyi istemiş ancak bu isteği Meclis tarafından reddedilmiştir. 1934 yılına kadar arada geçen 10 yıllık süre içerisinde Mustafa Kemal, meclisi ve milleti Türk kadının seçme ve seçilme hakkına sahip olması gerektiğine hazırlamıştır. 1930 yılından itibaren çıkarılan yasalar ile sırasıyla kadınlar belediye seçimlerine katılma, sonra köylerde muhtar olma ve ihtiyar meclislerine seçilme hakkı kazanmışlardır. 5 Aralık 1934 tarihinde Anayasa ve İntibah-ı Mebusan Kanunu (Milletvekili Seçimi Kanunu)’nda yapılan yasa değişikliği ile Türk kadınına milletvekili seçme ve seçilme hakkı verilmiştir. Türk kadını bu hakları kazandığında henüz İsviçre, Fransa, İtalya, Belçika gibi ülkelerde kadınlar bu hakka sahip değildi. Kadınların siyasi hayatta seçme ve seçilme hakkını elde etmesi, Atatürk devrimlerinden birisidir ve en önemlilerinden biridir.

• Kadınların belediye seçimlerinde seçme ve aday olma hakkı 3 Nisan 1930’da Belediye Kanunu'nun kabul edilmesiyle tanınmıştır.
• Köy Kanunu'nun 20. Maddesinin değiştirilmesine dair 26 Ekim 1933 tarihli ve 2329 sayılı kanunun çıkarılmasıyla; kadınların köy muhtar ve heyetlerine seçilme hakkı tanınmıştır.
• 5 Aralık 1934'te ilgili değişiklik için verilen yasa önerisi 317 üyeli Meclis'te, oylamaya katılan 258 milletvekilinin tamamının oyuyla kabul edilmiştir. Anayasanın 10. ve 11. Maddeleri değiştirilerek her kadına 22 yaşında seçme, 30 yaşında seçilme hakkı verilmiştir. Bu anayasa değişiklikleri çerçevesinde İntibah-ı Mebusan Kanunu (Milletvekili Seçimi Kanunu)’nda 11 Aralık 1934’te yapılan değişiklikler sonucu anayasada tanınan haklar seçim kanunuyla da düzenlenmiştir.

Görselde, 8 Şubat 1935 genel seçimleri ile seçilen ilk kadın milletvekillerini görebilirsiniz.

Canım Ata'mızın Türk kadınına seçme ve seçilme hakkı tanıdığı yıllarda, dünya kadınlarından bu hakka sahip olan sadece 28 ülke kadını vardı.

İyi ki Atatürk!

Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Ulu Önder Mareşal Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ü sevgi, saygı, özlem, rahmet ve minnetle anıyoruz.