3. Mustafa 1717 yılında doğdu. 3. Mustafa 3. Ahmed’in oğludur. 3. Mustafa'nın şehzadelik döneminde 3. Ahmed 1703 yılında tahttan indirildi. 3. Ahmed’e karşı olan düşmanlık 3. Mustafa’ya da yapıldı. Padişah olana kadar şehzadelik dönemini korku içinde geçirdi. 3. Mustafa’nın birkaç günlük doğum günü farkıyla abisi olan Şehzade Mehmed 1756 yılında ölünce 3. Mustafa padişahlığa aday oldu. Kendinden önceki padişahlar olan 1. Mahmud ve 3. Osman’ın çocukları olmadığı için 3. Osman’ın ölümü üzerine 1757 yılında padişah oldu.Padişah olduğu zaman Osmanlı’nın mali durumunu düzeltmek için saray harcamalarını kıstı. Yolsuzluğunda önüne geçmeye çalıştı ancak başarılı olamadı. Hac yolunun güvenliğini sağlamak için oldukça sıkı önlemler aldı. 1757 yılında başlattığı tasarruf çalışmaları olumlu sonuç verdi ve yapılan tasarruflar 1759 yılında 2 katına çıktı. Ancak ekonomik alanda yapılan yenilikler ne yazık ki daha öteye gidemedi. Ne 3. Mustafa ne de etrafındaki devlet adamları Osmanlı ekonomisini düzeltebilecek donanıma sahip değildi. Üstelik 1739 yılında yapılan Belgrad Antlaşması’ndan beri Osmanlı için Avrupa’da barış ortamı hakim oldu. Buna rağmen Osmanlı ekonomisi yeterince toparlanamadı.

3. Mustafa’nın orduda yaptığı yenilikler de oldukça sınırlı kalmıştı. 3. Mustafa askerlerden ve özellikle Yeniçeri Ocağı’ndan çok korkuyordu. Bu yüzden askeri alanda yaptığı yenilikler sadece topçu sınıfı ile sınırlı kalmıştı. Orduda topçu sınıfını düzenlemek için 1774 yılında Baron de Tott (Sürat topçuları) birliğini kurdu ve deniz kuvvetleri için 1773 yılında Mühendishane-i Bahr-i Hümayun’u (İmparatorluk Deniz Mühendishanesi) kurdu. 1768 – 1774 yılları arasında Rusya’nın Lehistan üzerindeki etkisini kırmak için Osmanlı Devleti Rusya’yla savaştı. Osmanlı ordusu bu savaş için iyi bir hazırlık yapmadı. 3. Mustafa yanındaki devlet adamlarının akıllıca önerilerini dinlemeden Osmanlı Devleti’ni Rusya ile savaşa soktu.1770 yılında Çeşme’de Rus deniz kuvvetleri Osmanlı deniz kuvvetlerini yaktı. 1771 yılına gelindiğinde Rus ordusu Eflak, Boğdan ve Kırım’ı istila etti. 1773 yılında Rus ordusu Tuna Nehri’ni aştı. Osmanlı ordusu bozgun üstüne bozgun yaşadı. 1774 yılında Rusya ve Osmanlı arasında Küçük Kaynarca Antlaşması yapıldı. Bu antlaşma ile Kırım kaybedildi, Avrupa devletlerinin üstünlüğü Osmanlı tarafından kabul edilmiş oldu ve Ruslar Osmanlı’nın Rumeli toprakları üzerinde bazı diplomatik haklar elde ettiler. Bu diplomatik haklar sayesinde Ruslar Osmanlı’nın içişlerine karışmaya başladılar. Aynı yıl 3. Mustafa sağlık sorunlarından dolayı hayatını kaybetti.

 

3. Mustafa dönemi nasıldı?