Evet ilginç denebilecek bir soru. Tabi o kadar çok duydum ki artık benim için demode oldu bu soru. “Çok gezen mi bilir çok okuyan mı?”. Eskiden ben bu soruya hep çok gezen bilir diye cevap verirdim. Çocuğum ya okumaktan kaçmak ve gezmeye bahane üretmek için çok gezen bilir derdim. Ama bunu ciddi ciddi tartışanları da gördüm. Saatlerce tartışırlar yine de net bir sonuca varamazlardı. Şimdilerde biraz düşünüyorum da neden net bir sonuca varamadıklarını daha iyi anlıyorum. Aslında bu durum bakış açısına göre değişen bir konu. Eğer mesele sadece bilmekse kesinlikle çok okuyan bilir. Çünkü oturduğunuz yerden okuyup kendinize bir şeyler katabilirsiniz ama her şeyi gezerek ve yaşayarak öğrenmeye çalışırsanız vay halinize. Düşünsenize Satürn hakkında bir şeyler bilmek istediniz. Hadi Satürn’ü gezmeyi denesenize.

Birde olaya başka bir açıdan bakalım. Bir insan okurken aslında sadece görme duyusunu kullanır, oda okuyabilmek için. Okuduğu şeyin nasıl bir şey olduğu ise kişinin tamamen hayal gücüne kalmıştır. Ama bir şeyi yaşayarak ya da gezerek öğrenmeye kalkarsanız öğrenmek istediğiniz şeyi bütün duyularınızla algılayabileceğiniz için aslında okuyan birisine göre çok daha iyi öğrenmiş olursunuz. Sonuç olarak okuyan kişi kesinlikle daha bilgilidir ama mesele eğer anlamaksa gezen ve yaşayan kişi sadece okuyan kişiye göre daha iyi anlayacaktır. Eğer bir kişi hem gezip hem de okuyorsa helal olsun o kişiye.