18. yüzyılın kapris dolu modası, özellikle de erkek modası, bir süre sonra kriz noktasına gelmişti. Çünkü modada süse düşkünlük, lüks ve aşırı oyunbazlık, artık eskimiş bir si­yaset biçimi olan monarşinin kalıntı­sıydı. Kısacası, ahlakı bozuk, kadınsılaştırılmış monarşi, Fransız İhtila­li'yle birlikte, erdeme önem veren er­keksi bir cumhuriyetle karşılaştı. Bu düzen, dar ama sade giyimden ya­naydı ve süs düşkünlüğünün ulu orta sergilenmesini kınıyor; doğal olarak modanın da süsten arındırılmasını istiyordu.

Günümüzde dünyanın hemen her yerinde görülen, sade, gösterişsiz, evrensel erkek bacak giysisi düz pan­tolonları, Fransız İhtilalini gerçekleş­tiren "pantolonsuzlar"a (Sansculot­tes) borçluyuz. Soylu "Culotte"ların (dize kadar inen kısa pantolon) yeri­ne uzun pantolonlar giyen Fransız iş­çileri ve gemicileri, Fransız İhtila­linde bunlarla yürümüşlerdi. Böyle­ce, kendilerinden sonraki nesiller için, en azından pantolon konusunda "eşitlik" olmasını sağladılar.

Hayal ürünü zengin erkek panto­lonları devri kapanmıştı. Pantolonlar, kısa ya da uzun, dar ya da geniş, bağ­cıklarla süslü, ikiye bölünmüş ya da aşırı biçimde şişirilmiş olsun; yüzyıl­larca, erkeklerin süs düşkünlüklerini tatmin eden bir oyuncak oldu. 1800'de ve özellikle 19. yüzyılda, Sanayi Devrimi'nin getirdiği geliş­melerle birlikte hayal ürünü nesneler yaratmak zorlaştı.

Modern Avrupalı erkek, artık göz­le görülür derecede işlevsel ve kesin­likle süsten uzak bir giyim tarzını ter­cih ediyor. Günümüzde şehir insanı, moda rüzgarlarıyla yönlendiriliyor ama modern erkeğin bile, 17. ve 18. yüzyıllarda soylu erkek modasının ne kadar zengin ve renkli olduğunu tah­min etmesi zor. Kuşkusuz daha da ileride "yararcılık", biricik estetik ya­sa olacak; tahrik edici, seksi panto­lonlar ayıp sayılacak...

Bugüne kadar kadınlar, süslü erkeklerin gölgesinde kalmışlardı; şimdi güzelliklerini sergileme sırası onların... Bu yüzden, kadınlar, erkek pantolonlarını ele geçirdiler bile... Önceleri, kadın hakları savunucuları­nın ya da birkaç kadın sanatçının gösteri unsuru olarak kullandıkları pantolon, artık günlük kadın giyimi­nin bir parçası durumunda...

Erkekler, pantolonda aşırı süsten vazgeçmek zorunda kaldılar. Böylece, gizli yırtmaçları örten pantolon kapakları işlevini yitirdi. Bunlar, ah­laka uygun bir şekilde süslü kumaş­larla gizleniyor, altlarında ise bir tür fermuar saklı bulunuyordu. 1900'ün ilk on yılı içinde bir rastlantı sonunda ütünün icadı, pantolonda düzgün hat­ların ortaya çıkmasını da sağladı. Son 1000 yıldır bacaklarını ve cinsel organlarını neyle koruyacağına karar veremeyen erkek milleti, sonunda en uygun giysi şeklini bulmuş görünü­yor. Yıldan yıla renginde ya da biçi­minde küçük değişiklikler olsa da, bugün giyilen pantolon galiba "ama­ca en uygun giysi" olmayı başardı...