M.Ö. 7. yüzyılın sonu ile 6. yüzyılın başı arasında yaşamış olan Efesli şair Kallinos da, kenti kuşatan Amazon'un "Smyrna" adını taşıdığını söylemişti. Gerçekten de bu döneme ait olan paraların üzerinde "Smyrna" adlı Amazon'un resimleri görülüyor. Amasyalı gezgin Strabon da aynı hikayeyi yazmış ve "Efes Artemisi"nin, Amazonların tanrıçası olduğunu söylemişti. "Efes Artemisi" kültünün (Yedi memeli Artemis, Bolluk Tanrıçası) temelinde de Amazonların bulunduğu ileri sürülmüştü. Şair Kallimakhos'un aktardığı eski bir inanca göre, tanrıçanın ilk idolü, savaşçı Amazonlar tarafından bir meşe ağacının dibine dikilmişti.

Yapılan törenleri tanrıçanın rahibesi Hippo yönetir, Amazonlar da bu idolün çevresinde önce silahlı danslar yaparlar ve bir koro oluşturarak şarkı söylerlerdi. Bu teze göre, Artemis heykelinde görülen çok sayıdaki memenin; "amadsos" kelimesinde görülen önekin, "arttırıcı, çoğaltıcı" bir anlam taşımasından ileri geldiği kabul ediliyordu. Ama asıl olan, Artemis kültünün; Anadolu'nun en eski tanrıçası olan Kybele'ye dayandığı ve savaşçılığın aksine bereketi simgelediğidiydi. Mitolojide Amazonlar, barışsever peri Harmonia ile (Roma'da Concordia) Savaş tanrısı Ares'in (Roma'da Mars) kızları kabul ediliyorlardı. Belki de savaşçılıklarını babalarından, çocuklarına duydukları sevgiyi de annelerinden almışlardı.

Son derece eski olan Amazonlar miti, önemini bizim yüzyılımıza kadar sürdürdü. 19. yüzyılın sonundan beri ve özellikle İkinci Dünya Sava­şı'ndan sonra, Sarmatlar'ın ülkelerinde Amazonların izini süren arkeologlar, Ukrayna'da, Volga civarında ve Urallar'a kadar olan topraklarda çeşitli kazılar yaptılar ve İskitler'le Sarmatlar'ın yaşamış oldukları bu bölgelerde yüzlerce Amazon mezarı buldular. 1894'te Ukrayna'da bulunan ilk kurgandan (tümülüs) bir kadın iskeleti çıkarıldı ve bu iskelet M.Ö. 4. yüzyıla tarihlendi. Mezardan çıkarılan küpeler, kolyeler ve aynaların yanı sıra silahlar da bulundu. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra da, M.Ö. 6. ve 4. yüzyıllara tarihlenen birçok mezarda daha savaşçı kadın iskeletlerine rastlandı. Nikopol yakınlarındaki Çertomlik'te bulunan bir kurgandan ise kadın iskeletleri, mızraklar, ok ve yaylar çıkarıldı. 

Bazı araştırmacılar, silahların belki de şan şeref göstergesi olarak kadınlarla birlikte gömüldüklerini düşündüler ama iskeletler üzerinde yapılan araştırmalar, ellerde ok yaralarının varlığını kanıtladı. Kurganlarda bulunan genç kız iskeletlerini inceleyen uzmanlar; iskeletlerin, küçük yaştan beri binicilik ve silah kullanma talimleri yapmış kadınlara ait olduğunu belirttiler. İlginç olan ise, kadın mezarlarında sadece silahların bulunmamasıydı. Anlaşılan, Amazonlar da kadın olduklarını hiç unutmamışlardı. Hatta, bulgulardan hareketle yeni tezler bile üretildi; mezarlarda silahların yanı sıra bulunan süs eşyalarıyla kadınların yüzlerine sürdükleri anlaşılan boyalar, "Amazonlar"ın babalarına çekmiş olan yönlerini yumuşatıyordu. Asya, Avrupa, Afrika ve Amerika kıtalarının hepsinde iz bırakmış olan Amazon miti, belki de bütün kadınlarda var olan "yumuşaklık ve sertlik", "barışçılık ve savaşçılık", "aşk ve nefret", "alçakgönüllülük ve kibir", "yakınlık ve uzaklık" ile benzeri ayrım ve bütünlükleri simgeliyordu.