Nisan 28, 2025

Kavramsal Zeybek

Şimdi bu açıklamaların "zeybek" kavramıyla ne ilgisi var denilebilir. Kısaca bunu açıklayalım. Bildiğindi gibi "bek", "bak", "pek", "pak" ekleri Türkçede kavram yaratmak amacıyla kullanılan eklerdir. Söz gelimi kaymak fiilini ele alacak olursak, burada "kay" köküne "pak" eki eklenerek "kaypak" kavramı türetilmiştir ki, anlam olarak ikiyüzlülüğü, tutarsızlığı, dönekliği, güvenilmezliği anlatmaktadır. "Zağ" köküne ise, "bek" ya da "bak" eki eklendiğinde ise "zağbek" veya "zağbak" kavramları ortaya çıkar ki, bu da sürekli kaçan, belli bir yerde kalıcı olarak durmayan, yeri geldiğinde saldırı durumunda olan, bir yere, özellikle sığınılacak ve savunulacak yerlere kaçarak kendini savunan gibi çeşitli anlamları içerir ki, bu anlamlarda zeybekliğin yapısı ve konumuyla bütünüyle örtüşmektedir.

Kavramsal Zeybek

Bu kavramın yüzyıllar boyunca halk ağzında, yöresel söyleyişlere ve dilin akıcılığına uydurularak "zeğbek", "zeybek" şekline dönüşmüş olabileceğini de rahatlıkla düşünebiliriz. Söz gelimi Ege Bölgesi telaffuzuyla Orta Anadolu, Kuzeybatı Anadolu telaffuzuyla Güneybatı Anadolu telaffuzunun aynı olduğunu söyleyebilir miyiz? Dolayısıyla bu kavramların da bölgeler arası konuşma dilinde böyle küçük değişikliğe uğraması bize göre doğal bir durumdur. Bu tür değişimleri, başka sözcük ve kavramların kullanımında da görebiliriz.

Kavramsal Zeybek

Zeybeklerin de bir yerde duramayan, belli ve kalıcı bir mekânı bulunmayan, barınmak ve korunmak amacıyla sürekli kaçış, yani hareket halinde olan, ulaşılması zor ve sarp yerlere, özellikle dağlara giden topluluklar olduğu düşünülürse, bu kavramın pekâlâ bu sözcükten açıkladığımız biçimde türetildiği neden söylenmesin? Ayrıca kaynaklarda zeybek kavramının "ele avuca sığmaz kişi" anlamına geldiği de belirtilmektedir ki, bu da yukarıdaki düşüncelerimizi doğrular niteliktedir.

Yorumlar

  • Kökeni derinmiş

Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız

Editörün Son İçerikleri

Kötü Koku Kraliçeyi Nasıl Kaçırdı?

Kötü Koku Kraliçeyi Nasıl Kaçırdı?

Bulutların Işıltısı

Bulutların Işıltısı

Uzaydan Görünen Işıltılı Bulutlar

Uzaydan Görünen Işıltılı Bulutlar

Bulutların Gece Işıkları

Bulutların Gece Işıkları

Editörlerin Son İçerikleri

kaptanfilozof06

Çevre

probiyotik

Kötü Koku Kraliçeyi Nasıl Kaçırdı?

bubble30
Nielawore

A GLOBAL STAR COMMUNITY: M72

Bizden haberdar olmak için mail listemize kayıt olun