Nisan 28, 2025

Deprem Teorileri

1970'lerdeki teorik gelişmeler, dep­remlerin önceden haber verilebileceği konusunda umut uyandırmıştı. O sırada jeologların çoğu "Taban tektonik kuramı"nı kabul etmişlerdi. Bu kura­ma göre, anakaralar, hareket eden yer­kabuğu alanları üzerindeydiler; aynı, buzun içinde sıkışmış keresteler gibi... Yerkabuğu alanlarında yılda birkaç santimlik bir oynama, aktif fayları sı­kıştırıyor, bu sıkışma da depremle ra­hatlıyordu. "Sismik boşluk" kuramına göre, bir fay ne kadar uzun zaman sı­kışmayı rahatlatma hareketi yapmazsa, fayın sallanması o kadar olasıydı.

Deprem Teorileri

1970'lerdeki bir başka gelişme, "Açılma, genişleme kuramı", daha çok mekanik bir bakış açısıyla yaklaşıyor­du. Kurama göre, fayda sıkışma birik­tikçe, çevresindeki kaya genişliyor, genişlerken de çatlaklar ve boşluklar oluşuyordu. Sismologlar, aslında ha­vayla dolu olan bu çatlakları ve boş­lukları, onların, dünyanın bitmeyen sismik aktivitesinin doğurduğu "P" dalgaları üzerindeki etkilerinden arıla­yabiliyorlardı. Havayla dolu olan bu boşluklar sonuçta "P" dalgalarını yavaşlatıyorlardı. Yeraltı sularının çat­laklara ve boşluklara dolma durumun­daysa, "P" dalgaları normal hızlarına kavuşuyorlardı. Su, aynı zamanda çat­lakları kayganlaştırıyor ve depremin oluşunu hızlandırıyordu. Bu senaryoya göre, depremi önceden haber vermek isteyenin, önce yavaşlayan sonra da normal hıza dönen "P" dalgalarını ta­kip etmesi yeterliydi... "Açılma, geniş­leme kuramı" bilimadamlarını daha başka "haberciler" aramaya da yönlen­dirdi. Bu "haberciler"; genişleyen ka­yaların yarattığı yeryüzeyi değişiklik­leri, yeraltı sularının seviyesinde görü­lecek değişimler ve yeraltı sulan tara­fından taşınan radon gazı emisyonun­daki değişiklikler olarak sıralanabilir­di...

Deprem Teorileri

4 Şubat 1975te, 7.3 şiddetinde bir deprem Pekin'in doğusundaki Haic-heng-Yingkow bölgesini yerlebir etti. Çin'de evler genellikle depreme daya­nıklı olmadıkları için, normal koşullar­da bu şiddette bir depremde binlerce insanın ölmesi gerekiyordu. Ama Çinli sismologlar, bu depremi birkaç saat öncesinde haber verince, hükümet kısa zamanda üç milyon insanı bölgeden boşalttı ve sonuçta sadece 300 kişi öl­dü. Çinli sismologlar uzun zamandır bölgede küçük sarsıntılar kaydediyor­lar ve bu küçük sarsıntıların gelecek büyük sarsıntının habercisi olduğunu düşünüyorlardı. Bu deneyde de başarı­lı oldular ama, bir yıl sonra 1976'da Tangshan'ı yıkan büyük depremi haber veremediler ve sonuçta 240.000 kişi öldü. Çin'deki bu felaketten sonra sis­mologların, depremlerin kısa zaman öncesinden haber verileceğine dair olan umutlan iyice kırıldı.

Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız

Editörün Son İçerikleri

Işıltı Saçan Bulutlar

Işıltı Saçan Bulutlar

Sismolojik Gelişim

Sismolojik Gelişim

Deprem Olmadan Bilinebilir Mi?

Deprem Olmadan Bilinebilir Mi?

Deprem Teorileri

Deprem Teorileri

Editörlerin Son İçerikleri

kaptanfilozof06

Çevre

probiyotik

Işıltı Saçan Bulutlar

bubble30
Nielawore

A GLOBAL STAR COMMUNITY: M72

Bizden haberdar olmak için mail listemize kayıt olun