Dehaların deha olmalarının en önemli nedeni, disiplinli çalışmalarıdır. Roger Federer 'in bizi hem teniste hem de ping-pongda yeneceğini biliriz, ama diğer alanlarda bizi yenemeyebilirler. Yani uzmanlık alanlarının dışına çıktıklarında başarılı olamayabilirler. Michael Jordan 'ın dünyanın en iyi sporcularından biri olduğu düşünülür. Hem basketbol hem de beyzbolda şaşırtıcı derecede başarılıdır. Ama Kasparov ile poker oynasaydı büyük ihtimalle basketbol ve beyzbolda gösterdiği başarıyı sergileyemeyerek yenilecekti.

Yüksek performans çalışmalarına baktığımızda, nörobilimin de bu alanda önemli bir rol oynadığını görmekteyiz. New York'ta bulunan Kolombiya Üniversitesi araştırmacılarından Eric Kandel, hafızanın ve öğrenmenin sinirsel temeli üzerinde yaptığı çalışmayla 2000 yılında Nobel ödülünü kazandı. Yaptığı çalışma ile sinir bağlantılarının sayısı ve gücünün hafızayı güçlendirdiği ve yeteneği arttırdığını kanıtlamıştır. Sayı ve güç ise olayı uygulayış sıklığımıza ve o anki ruh halimize bağlıdır. Ciddi ve belli aralıklarla yapılan çalışmalar uzmanlık sağlayan sinir ağlarını yapılandırır. Genetik yapı sadece bir kişide başka bir kişiye oranla sinapsislerin daha hızlı olmasını sağlayabilir.

Yüksek performans çalışmaları günümüz nörobilimi ve genetik bilimi ile uyum içindedir. Doğal olan ve sonradan geliştirilen yetenek arasındaki geleneksel ayrım artık tamamen ortadan kalkmıştır. Genetik potansiyelimiz çevresel faktörler ve deneyimlerimiz sayesinde harekete geçer. Doğuştan gelen yeteneğimiz, biz onu fark ettiğimiz ve geliştirdiğimiz zaman bizi başarıya ulaştırır.

Acaba doğuştan gelen dehalık ölü müdür? Yapılan analizler başarının, disiplinli çalışma ile geliştirilen özel yeteneğin bir sonucu olduğunu göstermiştir. Başarı getirdiğini düşündüğümüz dehalık ise "akıllı olmak'' anlamına gelmez. Eğer başarıya giden yolda büyük bir aşama kaydetmek istiyorsak, yani dâhi olmayı hedefliyorsak zaman ve emek harcayarak doğuştan gelen yeteneğimizi canlandırmamız gerekir.