Patlamanın sebebi bir göktaşının veya kuyrukluyıldızın neden olduğu en yaygın görüştü, ancak cevap Yakın zamana kadar tam olarak bilinmiyordu. 2009’da ABD’nin Cornell Üniversitesi’nden Kelley ve Seyler’in yaptığı çalışma patlamaya neyin yol açtığını ortaya çıkardı. Patlamanın hemen ertesi gününden itibaren gökyüzünde gece ışıldayan bulutlar görülmüştü, bu da yüksek atmosfere su aktarıldığına işaretti. Kuyrukluyıldızlar su bakımından oldukça zengin olduğu için Tunguska Olayı’na bir kuyrukluyıldızın neden olduğu sonucu çıkıyordu.
Ekibin bu sonuca ulaşmasında etken olan şey ise bir uzay mekiğinin fırlatılışı oldu. Endeavour (STS-118) Uzay Mekiği fırlatıldıktan sonra yüksek enlemlerde gece ışıldayan bulutlar gözlendi. Bir uzay mekiği fırlatıldığında yakıt olarak kullanılan hidrojenin yanması sonucunda tonlarca su açığa çıkar. Açığa çıkan su mezosferde yayılarak kutup bölgelerine ulaşır. Böylece gece ışıldayan bulutlar ortaya çıkar. Uzay Mekiği Dünya’dan uzaya çıkarken su bırakıyor, kuyrukluyıldız ise uzaydan gelirken. Her iki durumda da gece ışıldayan bulutların görülmesinin sebebi suyun mezosfere bırakılması.
Güneş etkin dönemindeyken ışınım miktarı arttığı için su molekülleri H+ ve OH_ iyonlarına ayrışıyor, bu nedenle kristal yapıları bozuluyor ve bulutlar daha az ortaya çıkıyor. Önümüzdeki yıllarda AIM’in elde edeceği veriler sayesinde gece ışıldayan bulutlar hakkında daha fazla bilgi elde edilecektir. 2013’de gerçekleşecek Güneş maksimumunun olayı nasıl etkileyeceğini ise şimdiden tahmin etmek pek de kolay değil. Eğer yaz aylarında yolunuz yüksek enlemlere düşerse, akşam Güneş battıktan yarım saat sonra batıya veya Güneş doğmadan yarım saat evvel doğuya bakmayı unutmayın. Bu büyüleyici bulutlara siz de tanık olabilirsiniz. Fotoğrafta alçak bulutların siyahlığına nazaran gece ışıldayan bulutların parlaklığı dikkat çekiyor.
Kaynak: Bilim ve Teknik
Yorumlar
Dünya'nın parlayan yüzü
Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız