Mart 26, 2025

Yıldırım Nasıl Oluşuyor?

Statik elektrik kuralları 250 yıldan beri bilinmesine olmasına rağmen, at­mosferde olup bitenleri anlama konu­sunda günümüzde bile pek fazla iler­leme kaydedilmedi... Bugün, yıldırımlı fırtınaların nasıl oluştuğu hâlâ tam olarak bilinmiyor. Birçok bilimadamı­nın vardığı ortak kanı ise şöyle:

Yıldırım Nasıl Oluşuyor?

Hava, fırtına bulutlarında yüksel­dikçe soğuyor ve su damlacıkları buz haline dönüşüyor. Sonra, bu buz par­çacıkları yerçekiminin etkisi altında kalarak yere düşmeye başladıkça, bu­lutun içindeki su damlacıklarına çarpı­yorlar. Böylelikle, negatif bir elektrik yükü ile dolan buz parçacıkları daha sonra bulurun alt kısmında toplanıyor­lar. Zamanla, yer ve bulutun dip kısmı arasında yüz milyonlarca voltluk yük farkı oluşuyor. Bir süre sonra, bulutun altındaki hava, bu farkın neden olduğu gerginliğe dayanamıyor ve elektrik boşalması meydana geliyor. "Yıldı­rım" adı verilen bu olay sırasında, bu­lut ve yer arasındaki elektrik yükü far­kı eşitlenmiş oluyor.

Yıldırım Nasıl Oluşuyor?

Bu boşalma o kadar çabuk oluyor ki, bunu görüntüleyebilmek için özel teknikler gerekiyor. İki döner objektif ile sabit bir fotoğraf camı bulunan "Boys" fotoğraf makinesiyle elde edi­len fotoğraflar, hemen hemen görün­mez olan elektrik boşalmasının çentik­li adımlarla yere doğru ilerleyen bir "şimşek" olduğunu ortaya koyuyor

Yıldırım Nasıl Oluşuyor?

Aşağı doğru olan boşalım, yere 50 metre yaklaştığında çok daha parlak bir vuruşla geri dönüyor. Bu ışık seli sayesinde bulut, yer ile birleşmiş olu­yor. Yüz milyon voltluk bu fark, yu­karıya doğru yükselen onbinlerce am­perlik akım, hareketli bir alevle açığa çıkıyor. Açığa çıkan bu enerji, nesne­leri buharlaştıracak kadar şiddetli bir etki gösteriyor. Şimşeğin en parlak kısmı, yerden yukarıya doğru yükseli­yor. Yüksek binalarda ve dağlarda şimşek yukarıya doğru da çakabiliyor.

Yıldırım Nasıl Oluşuyor?

Fırtına bulutlarının buzlu üst kısım­larında güçlü pozitif yük olduğundan, bulutların içinde yıldırım oluşabiliyor. Böylelikle, bulutun içindeki yük farkı dengelenmiş oluyor. Bu, genelde her tarafa ışık saçan, ancak gürültüsü du­yulmayan şimşeklerle kendini gösteri­yor. Yıldırımın bir başka özelliği de, içinde sıkışmış hava bulunan şok dal­galan yaratması... Bu dalgalar genişle­yip, çoğumuzu yerinden sıçratan güç­lü gökgürültülerine dönüşüyor.

Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız

Editörün Son İçerikleri

Refleks ve Kasılmalar ile Midemiz

Refleks ve Kasılmalar ile Midemiz

Yıldırım Düşmesi ve Fırtınalar

Yıldırım Düşmesi ve Fırtınalar

Yıldırım Nasıl Oluşuyor?

Yıldırım Nasıl Oluşuyor?

Paratoner ve Benjamin Franklin

Paratoner ve Benjamin Franklin

Editörlerin Son İçerikleri

kaptanfilozof06

Temelli Ahlak

probiyotik

Refleks ve Kasılmalar ile Midemiz

bubble30
Nielawore

GÖKYÜZÜNDEN GELENLER: ANNUNNAKİ

Bizden haberdar olmak için mail listemize kayıt olun