Anason kendine has kokusuyla kolayca ayırt edilebilen, beyaz çiçekli, otsu bir bitkidir. Bitkinin uçucu yağ içeren olgun kurutulmuş meyveleri kullanılır. Çeşitli türleri ve Ezanteri, Mesir otu, Geyzi gibi yöresel adları vardır.

Anason Antik Çağ mutfağının en vazgeçilmez kokularından birisidir. Romalılar anasonu özel günlerde, bayramlarda ve törenlerde hazırladıkları bir kekte de kullanmaya başlayınca özel gün pastaları böylece gelenekselleşmiş ve çeşitlenmişti. O zamanlarda Romalıların anasonla hazırladığı bu baharatlı kek “mustaceus” adıyla biliniyordu.

Antik Yunan ve Roma’da anason afrodizyak olarak biliniyor ve kullanılıyordu. Tıptan, ritüellere, cenaze ve tılsımlara, süslenmeye dek anasonun kullanımı mutfakla sınırlı kalmamıştır. Lesboslu Sappho’nun şiirinde, sevgilinin saçlarının arasında rastlanır anasona:

“Dika; güzelim, süsle saçlarını çiçekleriyle anason filizlerinin”

Anasonun tıbbi kullanımı da yaygındır. Ayrıca Herodotos, İskitlerin kralları öldüğünde onun bedenini mumyaladıklarını, öncesinde karnını yarıp iç organlarını boşaltıp yerine maydanoz tohumu, anason ve saparna koyup diktiklerini aktarır.

Adonis kültünde anasonun öne çıktığı görülür. Adonis mitolojide ideal vücut ve Aphrodite’in ona duyduğu aşkla anılsa da Sami halkları tarafından ekinlerin ve tüm bitkilerin koruyucusu bir bitki tanrısıdır. O, mevsimlerin döngüsünü, dirilişi ve sonsuz canlılığı temsil eder. İskenderiye’de Adonis ve Aphrodite’in kutsal evliliğinin temsili olarak kadınlar bir bayram düzenler. Ki Adonis ve Aphrodite Mezopotamya coğrafyasında İştar ve Tammuz/ İnanna ve Dumuzi olarak anılır.

Düzenlenen bayramda bolca meyve, tatlı çörek, saksılarda çiçekler ve anason kokulu sepetler hazırlanır. İlk gün düğün törenine atfedilirken ertesi gün tanrı ve tanrıçasının ayrılığına ve onları birbirinden koparan Adonis’in ölümüne atfen yasa dönüşür. Gözyaşları, ağıtlar eşliğinde denize yürüyen kadınlar Adonis’in ölümünü hissetmek için saksıdaki yeşillikleri kaynar sularla sulayarak soldururlar. İnanırlar ki ertesinde mevsim dönecek ve tanrının canlı ruhu er geç geri dönecektir.

Ayrıca Adonis için buraya, Adonis’in ölümden sonra dönüştüğü çiçek için buraya tıklayın.

 

Kaynak: Deniz Gezgin, Bitki Mitosları