Merhamet birazcık insana tuhaf gelen bir duygudur. Yani aslında duygu olarak tuhaf değil ama gösteriliş şekli olarak insana ilk başta biraz tuhaf gelebilir. Çünkü bir insanın herhangi bir canlıya merhamet göstermezken, başka bir canlıya çok daha merhametli davrandığını görebilirsiniz. Aslında merhametin uygulanış şekli, bir kişinin merhametli de olup olmamasından çok merhamet gösterilen veya gösterilmeyen canlının kim olduğuna veya ne olduğuna bağlı olarak değişen bir durumdur. Hemen basit bir örnekle size anlatayım.

Sokak hayvanlarına veyahut da küçük çocuklara yetişkin bir bireye kıyasla insanların çok daha fazla merhamet gösterdiğini görürsünüz. Peki bunun sebebi ne olabilir? Çok basit. Bunun sebebi güç farkıdır. Sokak hayvanları ve küçük çocuklar aslında korunmaya muhtaç, güçsüz ve aciz varlıklardır. Yetişkin bireyler ise sokak hayvanları ve çocuklara kıyasla daha az korunmaya muhtaç ve daha az güçsüz varlıklardır. Bu sebepten ötürü çocuklar ve sokak hayvanları veyahut da evcil hayvanlar her zaman için daha çok merhamete ve sevgiye maruz kalırlar. İşte merhamet duygusunun altında yatan esas faktör aslında güçtür veya üstünlüktür.

İnsanlar kendilerinden daha güçsüz ve daha aciz gördükleri varlıklara karşı daha fazla merhamet göstermeyelim dediler. Lakin bunun tam tersi durumlarda, yani insan kendisinden başka bir canlıyı daha üstün veya güçlü görmeye başladıkça ona karşı gösterdiği sevgi ve merhamet duygusu azalır ve bunun yerine saygı duygusu alır. Veya insan bunu böyle görmek ister. Yani kendisinden daha üstün ve güçlü gördüğü varlığa karşı saygı duymak ister. Lakin o daha güçlü ve üstün gördüğü varlığı veya görmek istediği varlığı o konumda göremez ise saygı gider, yerine ise korkunç bir saygısızlık ve korkunç bir yüzsüzlük başlar ama sevgi ve merhamet pek fazla oluşmayabilir.