Bugün, hatırlanan insanlara, ismini bildiğimiz insanlara baktığımız zaman, bu insanların ortak bazı noktalarını fark edebiliriz. Bu fark edilebilecek ortak noktalar ise, bu tarz insanların, bizler açısından, ya en büyük iyilikleri yapmış olan insanlar olmasıdır, ya da en büyük kötülükleri yapmış olan insanlar olmasıdır. Yani şunu söyleyebiliriz ki, bugün en çok hatırlanan insanlar hakkında yapabileceğimiz en basit genellemi, ya insanlık adına en büyük hizmetleri vermiş olanlardır, ya da insanlık için en büyük zararları vermiş olanlardır.

Peki, önemli olan şey hatırlanmak mıdır, yoksa nasıl hatırlandığımız mıdır? Bazı insanlar için bu çok önemli değilken, bazıları için ise bu önemlidir. Nasıl hatırlandığımız konusuna verebileceğimiz en iyi örnekler belki de doğru bir kıyaslama yapabilmekten geçer. Örnek veriyorum. Pek çok insan, eminim ki, nasıl hatırlandığı konusunda son derece önem verdiği bir durum içerisindedir.

Yani bir cani, bir hırsız ya da bir hain olarak da hatırlanmak sizin elinizde ya da insanlık için iyi şeyler yapmış, önemli şeyler yapmış bir mucit, belki bir lider olarak hatırlanmak da sizin elinizde. Siz iyi olsanız da veya yararlı şeyler yapmış olsanız da, zararlı şeyler yapmış olsanız da insanlar sizi hatırlayacaktır. İnsanların sizi hatırlamasından daha önemli olan konu ise bu sebepten dolayı nasıl hatırlandığınız konusudur.