Osmanlı tarihçiliği, devletin kuruluşuna oranla, oldukça geç bir dönemde başlar. Osmanlı İmparatorluğu'nun tarih sah nesine çıktığı 13. Yüzyıl'ın sonları ile 14. Yüzyıl'ın başlarına ilişkin bir Osmanlı tarihi yok tur. Osmanlı'nın kuruluş dönemi hakkında başka milletler tarafından yazılmış tarih kitaplarında da sınırlı bilgiler yer alır. Bu yıl larda eserlerini kaleme alınış Pakhymeres, Nikephoros ve Kantakuzenos gibi Bizans ta rihçileriyle İbn Battuta, İbn Said ve El-Umarî gibi Arap gezgin ve coğrafyacılarının ki taplarında, Osmanlı'ya ilişkin bazı bilgiler verilir.

İlk Osmanlı tarihi, 15. Yüzyıl'ın başlarında yazılmış olan 'Yahşi Fa kih Menakıbnâme si 'dir. Ancak bu eser bugün mevcut değildir. Yahşi Fa­kih, Orhan Gazi'nin imamı İshak Fakih'in oğludur. Eserini yazarken kendi gör düklerinin yanı sıra, babasının şahit olduğu ve duyduğu ha­diseleri de kullanmış olmalıdır.

İlk devirlere ait önemli bil giler veren bir tarih kaleme al mış olan II. Bayezid dönemi ta­rihçisi Aşıkpaşazâde, 1413 yı lında Gebze'den geçerken has talanır ve Yahşi Fakih'in evin de misafir olur. Burada Yahşi Fakih 'in yazdığı kitabı görüp okuyarak, kendi tarihini ya zarken, bu bilgileri kullanır. Bugün elimizde mevcut en erken Osmanlı tarihi, Ahme di'nin 15. Yüzyıl başlarında yazmış olduğu 'İskendernâme’ sidir. İskendername'nin sadece 340 beytinde Osmanlı tarihin den söz edilir.

Ertuğrul Gazi'den Yıldırım Bayezid devri ortalarına kadar gelen ve Emir Süleyman’a su nulan eserin ”Dastan-ı Teva rih-i Mülûk-ı Âl-i Osman” ad lı bölümü Osmanlı tarihi hak kında bazı bilgiler içerir. 1390'da yazılan bu esere mü ellif daha sonra 1410 yılına kadar eklemeler yapmıştır.

İlk nüvesi II. Murad'ın ilk yıllarında hazırlanmış olan popüler anonim tarihler de ilk dönem Osmanlı tarihinin önemli kaynaklandır. 'Anonim Tevârih-i Âl-i Osman' diye adlandırılan bu ta rihler, Süleyman Şah’ın Anadolu’ya gelişi ile başlayıp değişik tarihlerde sona ermektedirler. Osmanlı İmpa ratorluğu'nun ilk dönemleri hakkında en teferruatlı bilgi leri veren eserlerdendir.