Sanat denilen kavramın insanı kendine hayran bıraktığı söylense de, bunun altındaki anlamı belki de pek çok insan farklı yorumlayacaktır. Sanatın insanı kendisine hayran bırakan tarafı benim açımdan tamamen bir şahsın kendine özgü yapabildiği bir şey olmasıdır. Yani sanat öyle bir şey değil ki, başka hiç kimse, hiçbir birey sanat denilen şeyi kendisini taklit edemez. Bunun için mutlaka bireyin kendisinin olması gerekir. Yani bir düşünsenize, bir müzisyen kendi bestesini bestelerken başka birisinin aynı besteyi bire bir bestelemesi mümkün olabilir miydi? Veyahut da bir komutan düşünün, büyük komutanların ve savaşın bir sanat olduğu söylenir.

Bir komutan savaş planlarını hazırlarken ve uygularken onun yaptığını yapabilecek olan başka bir insan evladı var mıdır? Yoktur. İşte sanatın taklit edilemez olması ve bireyin kendisine has bir imza gibi dünyada bir yer edinmesi, onun hayran olması tarafıdır aslında. Her insan, içinde bir yerlerde dünyaya kendisinden bir iz bırakmak ister. Bu, insan doğasının en temel güdülerinden bir tanesidir. Ve, sanat dediğimiz şeyde, veya sanat yapmak dediğimiz şeyde, taklit edilemez olmasıyla ve bireyin kendine has yapısını yansıtmasıyla, aslında bu içgüdüye de hitap eden bir öğedir.

İnsanlar çocuk yaparlar. Bu çocuğun amacının üremek olduğu söylense de, bir diğer büyük amacı da aslında bireyin kendi devamlılığını ve bir nevi kendi ölümsüzlüğünü sağlamasıdır. Sonuç olarak geldiğimiz noktada, bireyler gerek kendi ölümsüzlükleri için, gerekirse üremek için çocuk yaparlar. Ve bireyler, kendi ölümsüzlüklerini garanti altına alabilmek için sanat yaparlar. Bugün, Mozart ya da Beethoven'u unutmamız mümkün mü? Değil. Onlar sanatçıydı. Bugün, Roma İmparatoru Sezon'u unutmamız mümkün mü? Tabii ki de değil. O da bir sanatçıydı. Sanatçılar, aslında gerçek ölümsüzlerdir.