Yüzlerce antik kalıntı üzerinde üç yıl süren bir araştırma, Mısır’ın antik hanedanlıklarına dair uzun süredir var olan bir dizi tartışmayı sonlandıracak gibi görünüyor. Science’ın yeni sayısında yayımlanan araştırma, MÖ 2650 ile MÖ 1100 yılları arasında Mısır firavunlarının hüküm sürdükleri dönemlerin sınırlarını yüksek çözünürlüklü radyoaktif karbon izotop ölçümleriyle kesinleştiren ilk araştırma olma özelliği taşıyor.

İngiltere Oxford Üniversitesi’nden fizikçi ve matematikçi Christopher Bronk Ramsey’in başkanlığındaki araştırmacılar antik buluntulardaki radyoaktif karbon-14 izotopu miktarını ölçmeye dayanan bilinen tekniği kullanıyorlar. Bitkiler büyüdükçe doğadaki karbon-14’ü emerler ve bu bitkiler ölünce radyoizotop doğal olarak zaman içinde bozunur. Organik maddelerden yapılmış buluntulardaki karbon-14 düzeyinin ölçümü arkeologların bunların yaşını belirlemesine olanak tanır. Arkeologların dünyanın her yerinde radyo karbon tarihlendirme metodunu kullanmalarına karşın, nedense Mısır buluntuları üzerinde daha önce yüksek çözünürlüklü tarihlendirme yapılmamıştı?

Bronk Ramsey, Mısır’da arkeolojik kalıntıların yurtdışına çıkarılmasıyla ilgili katı kurallar bulunduğunu ve yüksek kalitede bir araştırma için gereken donanımınsa Mısır’da bulunmadığını söylüyor. Bu sorunu aşmak için Bronk ve ekibi Avrupa ve ABD’deki müzelerden 211 örnek topladı. Örneklerin, geçmişte üretildikleri tarihle aynı zaman dilimi içinde yetişen organik maddelerden yapılmış olduğundan emin olmak amacıyla ahşap ve kemikten yapılma nesneler yerine, sepet, kumaş ve gıda gibi buluntulara bağlı kaldılar.

Örneklerin çoğu belirli firavunların hükümdarlık dönemiyle ilişkili olduğu bilinen mezarlardan alındı. Bu firavunların yönetim sırası ve hükümdarlıklarının yaklaşık süresi uzun süredir bilinmekteydi ve bu sayede örnekleri bir grup olarak incelemek mümkün oldu.