Deprem araştırılırken, jeologların çoğu "Taban tektonik kuramı" nı kabul etmişlerdi. Bu kura­ma göre, anakaralar, hareket eden yer­kabuğu alanları üzerindeydiler; aynı, buzun içinde sıkışmış keresteler gibi... Yerkabuğu alanlarında yılda birkaç santimlik bir oynama, aktif fayları sı­kıştırıyor, bu sıkışma da depremle ra­hatlıyordu. "Sismik boşluk" kuramına göre, bir fay ne kadar uzun zaman sı­kışmayı rahatlatma hareketi yapmazsa, fayın sallanması o kadar olasıydı.

1970'lerdeki bir başka gelişme, "Açılma, genişleme kuramı", daha çok mekanik bir bakış açısıyla yaklaşıyor­du. Kurama göre, fayda sıkışma birik­tikçe, çevresindeki kaya genişliyor, genişlerken de çatlaklar ve boşluklar oluşuyordu. Sismologlar, aslında ha­vayla dolu olan bu çatlakları ve boş­lukları, onların, dünyanın bitmeyen sismik aktivitesinin doğurduğu "P" dalgaları üzerindeki etkilerinden arıla­yabiliyorlardı. Havayla dolu olan bu boşluklar sonuçta "P" dalgalarını yavaşlatıyorlardı. Yeraltı sularının çat­laklara ve boşluklara dolma durumun­daysa, "P" dalgaları normal hızlarına kavuşuyorlardı. Su, aynı zamanda çat­lakları kayganlaştırıyor ve depremin oluşunu hızlandırıyordu. Bu senaryoya göre, depremi önceden haber vermek isteyenin, önce yavaşlayan sonra da normal hıza dönen "P" dalgalarını ta­kip etmesi yeterliydi... "Açılma, geniş­leme kuramı" bilim adamlarını daha başka "haberciler" aramaya da yönlen­dirdi. Bu "haberciler"; genişleyen ka­yaların yarattığı yer yüzeyi değişiklik­leri, yeraltı sularının seviyesinde görü­lecek değişimler ve yeraltı sulan tara­fından taşınan radon gazı emisyonun­daki değişiklikler olarak sıralanabilir­di...

4 Şubat 1975'te, 7.3 şiddetinde bir deprem Pekin'in doğusundaki Haic-heng-Yingkow bölgesini yerle bir etti. Çin'de evler genellikle depreme daya­nıklı olmadıkları için, normal koşullar­da bu şiddette bir depremde binlerce insanın ölmesi gerekiyordu. Ama Çinli sismologlar, bu depremi birkaç saat öncesinde haber verince, hükümet kısa zamanda üç milyon insanı bölgeden boşalttı ve sonuçta sadece 300 kişi öl­dü. Çinli sismologlar uzun zamandır bölgede küçük sarsıntılar kaydediyor­lar ve bu küçük sarsıntıların gelecek büyük sarsıntının habercisi olduğunu düşünüyorlardı. Bu deneyde de başarı­lı oldular ama, bir yıl sonra 1976'da Tangshan'ı yıkan büyük depremi haber veremediler ve sonuçta 240.000 kişi öldü. Çin'deki bu felaketten sonra sis­mologların, depremlerin kısa zaman öncesinden haber verileceğine dair olan umutlan iyice kırıldı.

Deprem ku­şağında yaşadıkları için olsa gerek, son 20 yılda sismolojik araştırmalara bir milyar dolar harcamış durumda­lar... En düşkün oldukları gösterge de garip hayvan davranışları... Gözlemle­dikleri işaretlerden bir tanesi, 29 Şubat 1972'de, Hachijo Adası açıklarında av­lanan balıkçıların ağlarına doluşan anormal sayıdaki uçan balıklardı... Ba­lıkçıların ağına normalden on kat fazla balık dolmuş ve az sonra da ada 7,4 şiddetinde bir depremle sarsılmıştı...