Bu "tersinmezlik" (ters doğrultuda işleyememe) durumu, zamanın da­ima aynı yönde aktığını belirtir. Bu­nunla birlikte, acaba, suya yayılan mürekkep, bardağın kenarında bir damla halinde yeniden toplanabilir mi? Sorunun yanıtı Clausius'a göre olumsuz, ünlü öğrencilerinden Avus­turyalı fizikçi Ludwig Boltzman'a göre ise olumludur. Ama son derece düşük bir olasılık söz konusudur. 19. yüzyılın sonunun bir başka bilgini, Fransız matematikçi Henri Poincare'ye bakılırsa; bu olay, çok uzun bir süre beklendiği taktirde, kesinlikle meydana gelecektir. Ancak bu süre, Evren'in yaşını bile aşar.

Günümüzde, kaos kuramı, bekle­me koşuluna karşın, mürekkep dam­lası oluşumunun sonsuz kez ortaya çıkacağını bize gösteriyor. Bu da be­liren düzensizlikte, başlangıç barınağına geri dönüşlerle kendini gösteren gizli bir düzenin bulunduğu anlamına geliyor. Yani, "düzensizlik"te bir "düzen" vardır. Ama bu geri dönüşler kusursuz olmayacaktır. Damlada top­lanan mürekkep molekülleri, ilk du­rumlarını tamamen koruyamazlar. O halde, ne kadar direnç gösterse de ha­reket sürekli olamaz; çünkü asla başlangıçtakinin aynı olamaz.

Ortaçağ'da batılılar, hayvanları sü­rekli işleyen makinelere (en azından canlıyken) benzetiyorlardı. Hayvanla­rın "yeniden değer arttırma" gereksi­nimi duymadan çalışabilecekleri (ara­ba çekmek gibi) düşünülüyordu. Hay­vanlara benzeyen mekanik düzenekler yapma düşüncesi böylece doğdu.

Ancak, sürekli hareketi hedefleyen ilk makine, 1150'ye doğru Hindistan'da gerçekleştirildi. Bu, kendi çevresindeki dönüşünden destek alan bir tekerlekti. Ağırlıklar, sol ve sağ bölüm arasında sabit bir dengesizlik oluşturacak şekilde dağıtılmıştı. Te­kerleğin dönüşünü ise, söz konusu dengesizlik sağlıyordu. Buluş, kesin­likle tesadüfen ortaya çıkmamıştı. Sürekli hareket düşüncesi, Hindu felsefesindeki çevrimler kavramına, sonsuz dönüşe, yani reenkarnasyona (yeniden doğuş) dayanıyordu.

Araplar, sürekli hareket kavramını büyük bir hızla Avrupa'ya yaydılar. 1235'te Villard de Honnecourt, mi­marlık kitabında pek çok tekerlekli "devridaim makinesi" modelinden söz etti. Yaklaşık aynı sıralarda, bir başka bilgin Pierre de Maricourt da, buna çok benzeyen bir makine çizdi. Tek farkı, hareket nedeni olarak ağırlık yerine mıknatıslığı gösterme­siydi. Dengesiz tekerlek, yüzyıllar boyu sürekli hareketin ardında koşan bilginlerin temel şemasını oluşturdu. Ama bu düzeneklerin hiçbiri sürekli çalışmadı.