Kasım 21, 2024

Gelibolulu Muhyiddin Piri

Barbaros, Turgut Reis gibi Türk denizcileri kazandıkları zaferlerle tanınırken, aynı yüzyılda yaşamış bir başka Türk denizcisi olan Piri Reis, yaptığı haritalar ve denizcilik hakkında yazdığı 'Kitâb-ı Bahriye' adlı yapıtıyla anılır.

Gelibolulu Muhyiddin Piri

Piri Reis, 1465-1470 yılları arasında Gelibolu'da doğdu. Tam adı Muhyiddin Piri'dir. Piri Reis'in amcası, II. Bayezid döneminin en ünlü kaptanlarından Kemal Reis idi. Yaklaşık 30 yıl Piri Reis amcasıyla birlikte Akdeniz'de hem korsanlık yaptı hem de Osmanlı İmparatorluğu’nun hizmetinde, deniz seferlerine katıldı. 1502'deki Osmanlı-Venedik savaşında Piri Reis'i, gemi kaptanı olarak görev yaparken görüyoruz. Amcasının 1511'de ölmesi üzerine Piri Reis bir süre Barbaros'un yanında çalıştı ve daha sonra da Gelibolu'ya çekilerek, ilk yapıtı olan dünya haritasını hazırlamaya başladı. Denizciler için bir rehber kitap olarak planladığı 'Kitâb-ı Bahriye' için tuttuğu notları düzenledi.

Gelibolulu Muhyiddin Piri

Yavuz, Mısır Seferi'ne çıktığında Piri Reis yeniden donanmaya çağrıldı. Osmanlı donanması İskenderiye'yi ele geçirdikten sonra Piri Reis, ayrı bir filoyla Nil'den Kahire'ye geçti. Bu yolculuğu sırasında bölgenin haritalarını da yaptı. 1517 yılında Mısır'da, hazırladığı dünya haritasını Yavuz'a sundu. Kanuni döneminde Rodos'un fethine, ardından da Sadrazam İbrahim Paşa'nın Mısır yolculuğuna katılan Piri Reis, bu yolculukta sadrazamın dikkatini çekti. Hazırladığı kitabın kıymetini anlayan İbrahim Paşa, Piri Reis'ten müsveddelerini temize çekerek kitap haline getirmesini istedi. 0 da sadrazamın bu isteğini yerine getirince, 'Kitâb-ı Bahriye' 1526'da Kanuni'ye takdim edilir hale geldi.

Gelibolulu Muhyiddin Piri

Yapıtın padişah tarafından beğenilmesi üzerine Piri Reis, yeni bilgiler ekleyerek hazırladığı ikinci dünya haritasını 1528'de Kanuni'ye sundu. Bu sıralarda Osmanlı donanması arka arkaya Hindistan sularına seferler düzenlemeye başladı. Piri Reis, 1547'de Hind kaptan-ı deryalığına getirildi ve 1551'de Süveyş limanından 30 kadırgalık bir donanmayla hareket ederek Portekizlilere doğru sefere çıktı. Maskat'ı ele geçiren Piri Reis, Hürmüz'ü kuşattı ise de Portekizlilerin direnci karşısında sonuç alamadı.

Gelibolulu Muhyiddin Piri

Hürmüz'ü alamayan Osmanlı donanması Basra'ya geldi. Bu sırada Portekiz donanması da Basra'ya yelken açtı. Piri Reis de Körfez'de dolaşan gemilerini toplama olanağı bulamadığı için 3 kadırgayla, düşman gemileri gelmeden denize açtı. Ancak bir gemisi Bahreyn Adaları yakınında battığından, 2 gemiyle Mısır'a ulaştı. Basra'da bulunan donanma amiralsiz, kendi kaderine terk edilmişti. Mısır valisi durumu Divan-ı Hümayun'a bildirince, İstanbul'dan Piri Reis'in idam edilmesi emri geldi. Piri Reis, 1552'de Mısır'da idam edildi. 

Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız

Editörün Son İçerikleri

Yazı Nasıl Gelişti?

Yazı Nasıl Gelişti?

Nuh’ un Gemisi

Nuh’ un Gemisi

Nuh Suların Çekildiğini Nasıl Anladı?

Nuh Suların Çekildiğini Nasıl Anladı?

Nuh Tufanı Sonrası Ziyafet

Nuh Tufanı Sonrası Ziyafet

Editörlerin Son İçerikleri

kaptanfilozof06

Disiplin

probiyotik

Yazı Nasıl Gelişti?

bubble30
Nielawore

Bizden haberdar olmak için mail listemize kayıt olun