Mart 09, 2025

Cumhuriyet’in İlk Yıllarında Sinema

Atatürk’ün güzel sanatlara ilgisi herkes tarafından bilinir; ama 'Yedinci Sanat' olan sinemayla ilişkisi ve sinemaya merakı pek bilinen bir yanı değildir. Cumhuriyet'in ilanından sekiz ay önce, 17 Şubat ile 4 Mart 1923 tarihleri arasında yapılan İzmir İktisat Kortgre­si'nde, Anadolu halkının, özellikle tarım alanında bilgilendirilmesi için, sinemadan faydalanılması fikrinin ortaya atılışı, bunun bir işaretidir.

Cumhuriyet’in İlk Yıllarında Sinema

Kongre'nin 'Ziraat ve Ma­arif Meselesi' başlıklı bölümü­nün 9. Madde'sinde, "Ahlaka aykırı olanları yasaklamak koşuluyla, ziraat, sanayi, coğ­rafya, iktisat ve sağlıkla ilgili sinema filmleri göstererek köylülere yararlı bilgilerin ve­rilmesi" kararı yer alır. Atatürk'ün ilk kez, nerede ve ne zaman bir film izlediği bilinmiyor. Ancak o dönemle­rin yakın tanığı olan kişilerin anılarında ve dönemin gazete­lerinde yer alan haberlerde, çeşitli vesilelerle İstanbul ve İzmir'e yaptığı ziyaretler sıra­sında, Atatürk'ün sık sık sine­maya gittiğinden bahsediliyor.

Cumhuriyet’in İlk Yıllarında Sinema

Mustafa Kemal Paşa 1923'te, İzmir İktisat Kongre­si'nin toplanmasından kısa bir süre önce Göztepe semtinde, Uşakizadelerin köşkünde mi­safirdir. Köşke davet ettiği Cemil Filmer, bahçeye kurdu­ğu seyyar bir perdede, Musta­fa Kemal ve eşi Latife Ha­nim'a, Ordu Film Merkezi'nin filme aldığı cephe teftişlerini görüntüler: Bu filmde, Halide Edib Hanım ile Paşa yer almaktadır.

Cumhuriyet’in İlk Yıllarında Sinema

Cemil Filmer bu gösterimin ardından, Mustafa Kemal Pa­şa'yı sahibi bulundu­ğu ve İzmir'in İki çeş­melik semtinde bulu­nan 'Ankara Sinema­sı'na davet eder. Da­veti kabul eden Mus­tafa Kemal, bu sine­mada Charles Chap­lin'in 'Şarlo İdam Mahkûmu' adlı filmi­ni izler. Chaplin'i büyük bir keyifle izleyen Paşa, film sona erdikten son­ra, yanındaki Cemil Filmer'e dönerek, “Cemil, hayatımda bu kadar güldüğümü hatırla­mıyorum. Şunu bir daha sey­retsek olmaz mı?" der. Bunun üzerine Cemil Fil­mer filmi ikinci kez gösterir, Paşa da Chaplin'i aynı hazla ikinci bir kez izler.

Yorumlar

  • Sanat çok önemli

Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız

Editörün Son İçerikleri

Aziziye Kahramanı: Nene Hatun

Aziziye Kahramanı: Nene Hatun

HASANKEYF VE MUSA

HASANKEYF VE MUSA

MERVANİLERİN HASANKEYF OYUNU

MERVANİLERİN HASANKEYF OYUNU

BİZANS - İRAN ÇEKİŞMESİNDE HASANKEYF

Editörlerin Son İçerikleri

kaptanfilozof06

Toplum Parçası

probiyotik

Aziziye Kahramanı: Nene Hatun

bubble30
Nielawore

Bizden haberdar olmak için mail listemize kayıt olun