Aslında bu konu tarihte çok abartı­lıyor. Aztekler'i yok eden kesinlikle Cortes ve bir avuç İspanyol maceraperest değil... O dönemde bugünkü Meksika topraklan içinde Aztekler'in yanısıra başka yerli kavimlerin de yaşadığı biliniyor. İşte bu kavimler iyice güçlenen ve tüm kaynakları kullanmaya başlayan Aztekler'den rahatsızlardı... Bunlar, düşmanlarının yenilmesini sağlamak için İspanyol­lar'la iş birliğine girdiler ve onlara hem rehberlik hem de askeri yardım yaptılar. Böylece, Aztekler'in yaşadı­ğı tüm Meksika topraklan 1524 tarihinde İspanyollar'ın egemenliği altı­na girdi. Hıristiyan dinini kabul et­meyen binlerce yerli ve Aztek işken­celerle öldürüldü. 

Ülkenin kırsal kesiminde konuşu­lan ve bir Aztek leh­çesi olan "Na­huatl" dili resmen yasak... Birçok tarihçi, çok az sayıda kalan Aztekler'in İspanyol göç­menlerle kaynaştığını ve böylece bu­günkü Meksika'nın melez halkının meydana geldiğini söylüyorlar. Ger­çekten de bugün birçok melez Meksi­kalı'nın yüz hatları eski Aztek maskelerin­deki görüntüle­ri anımsatı­yor. 

Örneğin, başkent Mexico City'deki metronun tüm istasyonla­rın isimleri hem Latin harfleriyle hem de Aztek piktogramlarıyla ya­zılıyor. Ağırlıklı olarak mısırı, kuru ­fasulye ve çeşitli baharatları kullanan çağdaş Meksika mutfağının birçok yemeğinin kökeni Aztek medeniyetine kadar uzanıyor. Bu­gün Meksika'da kırsal kesimde köylülerin büyük bir çoğunluğu ta­rımda, Aztekler'in buluşu olan "chi­nampa" yöntemini kullanıyor. Ta­raça sistemini anımsatan bu yöntemle tarlalardan en yoğun ürün alınıyor.  

Meksika bayrağı­nın üstünde kaktüse konmuş ve "bir yılanı öldüren kartal" resmi bu­lunuyor. Bu kartal aynı zamanda Aztekler'in de simgesiydi. Meksika halkı Aztekler'in İspanyollara karşı kahraman ama umutsuz direnişi­ne o kadar saygı duyuyorlar ki, bugün bile ülkedeki erkek çocukların büyük bir çoğunluğu son Aztek kralı Cuauhtemoc'un adını taşıyor. Tıpkı, şu anda Meksika belediye başkanı olan Cuauhtemoc Carde­nas'ınki gibi.

Kronoloji

M.S. 13. Yüzyıl: Kuzey Amerika'nın kurak top­raklarından yola çıkan "Nahua" yerlileri Meksika ovalarına doğru göçe başladılar ve bunlara artık Aztekler adı verildi.

M.S. 1325: Aztekler Tenochtitian kentini kurdular.

M.S. 1428: Texcoco ve Tlacopan kabilele­riyle ittifak yapan Aztekler, aynı topraklarda yaşayan Tepanekler'i bir dizi savaş sonunda yenip köle­leştirdiler. Aztek Krallığı, Tenoch­titian, Texcoco ve Tlacopan kent­leri çerçevesinde çok gelişti.

M.S. 1428-1440: Kral İtzcoatl döneminde Aztek­ler bölgedeki tüm diğer yerli kabi­leleri egemenlikleri altına aldılar.

M.S. 1440: I. Montezuma Aztek kralı oldu.

M.S. 1502: Kral II. Montezuma Aztek tahtı­na çıktı. Aztek Krallığı sınırlarını güneye doğru genişletti.

M.S. 1519: İspanyol "conquistador"larının başı Hernando Cortes, Vera Cruz plajının bulunduğu bölgede Mek­sika'ya ayak bastı.

M.S. 1519-1521: İspanyol "conquistador"lar Te­nochtitian kentine girdiler. Onlara yakınlık gösteren ve bu yüzden kendi halkı tarafından taşlanan Kral II. Montezuma esarette öldü. Kent, İspanyollar tarafından yıkıldı.

M.S. 1524: Direnen son Aztek Kralı Cu­auhtemoc yakalanarak öldürül­dü. Böylece, tüm Meksika bir İs­panyol sömürgesine dönüştü.