Temmuz 06, 2024

FENİKELİLER (II)

Denizci ve tüccar bir toplum olduğu için Fenikeliler bir sü­re sonra bir yazım sisteminin ge­rekliliğini hissetmişlerdi. Çünkü yapılan hesapların kütüklere ge­çirilmesi ve kayıt altına alınması zorunluluğu çıkmıştı. Bu nedenle, önceleri Mısır hiyerogliflerinden hareket ederek bir alfabe sistemi geliştirdiler. Bu alfabe, M.Ö. 14 yüzyıldan itibaren önemli bir ge­lişme gösterdi. Bu yeni Fenike al­fabesi 22 harften oluşuyordu ve tümü sessiz harfti. Alfabe sağdan sola doğru okunuyordu. M.Ö. 8. yüzyıldan itibaren Fenike alfabe­si tüm Akdeniz kuşağında yayıl­maya başladı. Bugün tüm Avru­pa alfabelerinin Fenike alfabesin­den Yunan alfabesi aracılığıyla geldiği kabul ediliyor.

FENİKELİLER (II)

Fenikeliler ‘in zaman içinde Ak­deniz ticareti sayesinde ulaştıkları refah düzeyi, bir süre sonra onların aleyhine çalışmaya başladı. Giderek komşuları olan ve daha çok askeri alanda gelişen Badillilerin, Asurluların, Persler ‘in ve Mısırlıların iş­tahlarını kabartıyorlardı. Ancak, bu krallıklar aynı zamanda birbirleriyle de çarpıştıkları için Fenikeliler bir süre daha onlar arasındaki iç denge­leri kullanarak ayakta kalmayı ba­şardılar. Ancak, Sur kentinin tam 7 ay süren bir kuşatma sonucu Büyük İskender tarafından alınması Batı Akdeniz'deki Fenike egemenliğine son verdi. Parçalanan birliğin son kalıntıları olan yerel beyler kısa süre içinde Helen ordusuna teslim olmak zorunda kaldılar. Batı Akdeniz'deki Fenike uygarlığı bitmiş, ama meşa­leyi bu kez onların kurduğu bir ko­loni olan Kartaca yüklenmişti. Ne var ki, tarihin belki de en büyük ku­mandanlarından biri olan Hannibal'ı yetiştiren Kartaca'nın sonu da acı ol­du. Pön savaşlarının ardından Karta­ca'yı ele geçiren Romalılar, kentte taş üstüne taş bırakmadılar ve Feni­keliler ünlü kahramanlarıyla birlikte tarihe gömüldüler. 

FENİKELİLER (II)

Fenikeliler ‘in tarihe mal olma­sından sonra bu bölge sayısız ulu­sun etkinliği altında kaldı. Samiler, Giritliler, Yunanlılar, Latinler, Haçlı Seferleri sırasında Normanlar ve M.S. 636 tarihinden sonra Araplar, Osmanlılar ve son yıllarda Fransızlar, bu topraklara damgala­rını vurdular. Bütün bu halkların karışımı olan Lübnanlılar bugün kendilerini Fenikeliler ‘in torunları olarak görüyorlar. Aslında bugün Lübnan'ın tüm Ortadoğu'daki ko­numuna bakınca haksız olduklarını söylemek çok güç. Tarihte Fenikeliler bu bölgedeki yerel krallık­larla Yunan-Latin medeniyetleri arasında bir bağlantı unsuru olmuşlardı. Aynı şekilde bugün Lübnan'­da İslam dünyası ile Hıristiyan dünya arasında bir köprü görevi görmeye çalışıyor. Her ne kadar kendisini yutmak için hazır bekle­yen düşman güçlerin tam ortasında kaldıysa da.

FENİKELİLER (II)

Kronoloji:

M.Ö. 14.-13. Yüzyıl: Ougarit kentinin en güçlü olduğu ve tüm bölgeye egemenliğini kabul ettirdiği dönem...

M.Ö. 1200'ler: Ougarit kenti, Karadeniz'den ge­len ve Hint-Avrupa dili konuşan ka­vimler tarafından yıkıldı.

M.Ö. 1000: Sur, Sayda, Biblos ve Beritos (Beyrut) kentlerinin kurulması...

M.Ö. 10.-5. Yüzyıl: Fenikeliler, batıya doğru açıldı­lar. Kıbrıs, Sardunya, Sicilya adala­rında ilk kolonileri kurdular. Bunları Malta ve Güney İspanya sahillerin­deki koloniler izledi. Bu dönemde Fenike kültürü ve etkinliği en üst noktaya ulaştı.

M.Ö. 814: Sur kenti gemicileri, Annone adlı komutanları öncülüğünde Kuzey Afrika'ya ayakbastılar ve Kartaca kolonisini kurdular.

M.Ö. 757-668: Asurlular, tüm Fenike kentlerini kendilerine bağladılar. Sadece Sur kenti bağımsızlığını korudu.

M.Ö. 7.yüzyıl: Babilliler ve Mısırlılar Fenike topraklarında bölge egemenliği için savaştılar.

M.Ö. 539-333: Bölgeye Persler egemen oldu. Fenikelileri serbest bıraktıkların­dan bu kentler yeniden gelişti. Fe­nike medeniyetinin ikinci baharı...

M.Ö. 332: Büyük İskender Sur kentini 7 ay süren bir kuşatma sonucu ele ge­çirdi. Tüm Fenike toprakları Helen Birliği'ne bağlandı. Bir Fenike kolo­nisi olan Kartaca, Sicilya ve İspan­ya'yı istila etti.

M.Ö. 264-146: Pön Savaşları; bu sa­vaşların sonunda Kartaca kenti, Roma or­dusu tarafından taş üstünde taş kalmayacak şekilde yıkıldı.

Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız

Editörün Son İçerikleri

Ağaç Kabukları Ne işe Yarar

Ağaç Kabukları Ne işe Yarar

Sibernetiğin babası: Diyarbakırlı Cezeri
Doğunun Altın Zamanları

Doğunun Altın Zamanları

Şark Diyarındaki Gezgin Bilim

Şark Diyarındaki Gezgin Bilim

Editörlerin Son İçerikleri

kaptanfilozof06

Boşluklar

probiyotik

Ağaç Kabukları Ne işe Yarar

bubble30
Nielawore

A JOURNEY TO THE CENTRE OF OUR GALAXY

Bizden haberdar olmak için mail listemize kayıt olun