Kasım 15, 2024

İskitler (II)

Karadeniz'in kuzey kıyılarındaki bozkırlar da İskitler'in etkisindeydi; ama diğer kısımlar kadar değil. Yine M.Ö. 7. yüzyılda, İskit kültürü, atları, silahları ve hayvan biçimli süsleriyle Ukrayna'dan Avrupa'nın ormanlarına ve bozkırlarına yayılmıştı. M.Ö. 6. yüzyıldan başlayarak, Ön Asya serüvenin sona ermesi ve eski Yunanlılar'ın Karadeniz'i kolonileştirmesiyle birlikte, dikkatlerini Ukrayna'ya yönelttiler. Bug ve Dinyeper Irmağı topraklarında Olbia'yı, Dinyester halici yakınlarında Tyras'ı, Doğu Kırım'da ise Tiritaka, Mirmeci, İlurat, Panticapeo, Ninfea ve Theodosia kentlerini kurdular.

İskitler (II)

Demir sabanlar kullanılınca, büyük miktarda buğday üretimi ve yoğun kentleşme başladı. İskitler'in dışalım ve satımı Ukrayna ve doğusunu (Sibirya'ya kadar) eski Yunan dünyasına bağladı. Yunanlılarla iyi geçinen İskitler, yerel ayaklanmalara rağmen bölgeye çok sağlam bir şekilde yerleştiler ve Pers kralı I. Dara'yı bile yendiler. İskit krallığı M.Ö. 4. yüzyılda, Ateas zamanında doruk noktasına vardı. Karadeniz'den eski Yunan dünyasına yapılan buğday dış satımı, İskit soylularını dünya pazarına sokmuştu. Kendi paralarını bile bastılar. Bölgenin aşırı kullanımı, kaynakların tükenmesi, soyluların ticaret için buğdaya el koyması ve ağır vergiler İskitler'i zayıflatmaya başladı.  

İskitler (II)

Kırım’da Kamensk kentini ve tarım komünlerini, Dobruca'da ise bir kent kurdular. Ancak yaşlı Ateas Makedonya kralı II.Philippos'a yenilerek öldü (M.Ö. 339). İskitler Dobruca'dan ayrılmak zorunda kaldılar. Sanki fiziksel olarak yok edilmişlerdi. M.Ö. 2. yüzyıldan başlayarak, bu topraklarda Sarmatlar görüldü. Sanıldığına göre ya Sarmatlar tarafından kovuldular ya da tükettikleri zenginliklerin ardından aç kaldılar. Geriye eski Yunanlılar'ın Kernesos kentini, çiftliklerini ele geçiren ve müttefikleri Pontus kralı Mitridates'e yenilmelerinin ardından Güney Kırım'a çekilen Geç İskitler kaldı.

İskitler (II)

Göçmen toprakları, Avrasya'nın göbeğinde çayırlık bir kuşak halinde, Sarı Irmak'tan Tuna'ya 7000 km. boyunca uzanıyor ve 40°- 50° paralelleri arasında konumlanıyordu. Bu bölgenin kuzeyinde sık ormanlar, güneyinde ise deniz, çöller ve sıradağlar bulunuyor. Bozkırlar, Çin'in verimli ovalarına ve Karpatlar'ın ötesindeki Tuna havza'sına komşu. Biraz da bu yüzden ve göçebe halkların tarımla uğraşması nedeniyle, Macaristan Ovası Avrupa'da büyük çaplı tarımı ilk tanıyan ülkelerden biri oldu. Göçebeler imparatorluklar kurduğu zaman, bozkırlara sınır yerleşik uygarlıklar da Çin Şeddi gibi savunma önlemleri aldılar.

İskitler (II)

Eski Yunanlılar ve ardılları Batı Avrupalılar için İskit ülkesi buzulların, tundranın, keskin soğuğun ve hızlı esen rüzgârların diyarıydı. Gerçekten de bu topraklara çok sert kara iklimi koşulları egemen. Sıcaklık, kışları sıfırın 20-30 derece altına düşerken, yazın her yeri kavurarak bozkırlar yaratıyor. İki mevsim arasına yerleşen ilkbaharın yağmurunda ise laleler, mavi adaçayları, mor sümbüller, buğdaygiller yetişiyor. Bozkırların kuru havası ve nispeten düz arazi, at üstündeki İskitler'in çok uzağı görmesini sağlıyordu. Pusuya yatmış yaban kedisini, avının üstünde süzülen kartalı, yabancı insanları ve otlayan besi hayvanlarını... Bir de köken söylencelerine konu olmuş sürekli esen rüzgâr var. İlksel ilke Vayu'nun soluğu, eski Yunanlılar'ın ilksel hiçliği Kaos'a düzen verdi. İphigeneia'nın kurban edildiği Artemis'in kökleri, Kırım'a uzanıyor ve İskitler "kılıç ve rüzgâr" üstüne ant içiyorlardı. 

Yorumlar

  • Kırım'da bu kadar eski bir medeniyet olduğunu bilmiyordum

Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız

Editörün Son İçerikleri

Midemiz Hislerimizle Hareket Ediyor Olabilir Mi?
Diplomasi Uzmanı Yunuslar

Diplomasi Uzmanı Yunuslar

Yunuslar Islık Mı Çalıyor?

Yunuslar Islık Mı Çalıyor?

Yunuslarda Hiyerarşi

Yunuslarda Hiyerarşi

Editörlerin Son İçerikleri

kaptanfilozof06

Renksiz

probiyotik
bubble30
Nielawore

"İNCECİKTEN BİR KAR YAĞAR"

Bizden haberdar olmak için mail listemize kayıt olun