Prof. Dr. Emre Dölen, Kağıthane-Kemerburgaz dekovil hattının keşif öyküsünü şöyle aktarıyor:

 

"Bu fotoğraflar 30 yıldır bendeydi. Fotoğrafların varlığını çocukluğumdan beri biliyordum. Fotoğrafların ne olduğunu, tren yolunun hikayesini dedemden dinlemiştim. Dekovil hattını ve o dönemde yaşanılanları bilmeme rağmen, güzergaha ilişkin bilgilerim sınırlıydı... 0 dönemde Kemerburgaz bölgesinde su kemerlerini ve İstanbul'un eski su sistemlerini araştıran Prof. Kazım Çeçen, bazı hava fotoğrafları çekmişti. Hava fotoğraflarından güzergahın belli olup olmadığını kendisine sormuştum. Ancak yanıt olumsuzdu. Mert Sandalcı ile karşılaşana, yani fotoğrafların bir araya gelmesine kadar, hiçbir araştırma yapmadım.

Mert Sandalcı ile, önce dekovil hattına ilişkin bir harita aradık; bulamadık. Sonra o dönemlere ait bütün İstanbul haritalarını inceledim. Güzergahı haritalarda saptamayı hedefliyordum. Askeri haritaları ve özellikle Kemerburgaz bölgesine ilişkin olanları taradım. Sonuçta, kitapta da yayımladığımız askerî haritada, dekovil güzergahının işaretlenmiş olduğunu gördüm. Bu harita, 1916 tarihli bir erkan-ı harp haritasıydı. Küçük ölçekliydi ve rahatlıkla araziye uygulanıyordu. İlk gittiğimiz günü hiç unutmam. Bir kış günüydü. Jiple gitmiştik. Jip çamura saplandı. Yürüyerek devam etmek zorunda kaldık. Kış mevsiminde olmamız bizim için büyük avantajdı. Ağaçların yaprakları dökülmüştü, önümüz açıktı ve güzergahı gözlemlemek çok kolay olmuştu. Biraz çamura battık; ama şansımız yaver gitti.

Bu süreçte bir orman işçisinin bize büyük yardımı oldu. Bölgeyi iyi tanıyordu. Uzun yıllar çalışmıştı ve güzergahın dışında kendi çabamızla belki de göremeyeceğimiz istasyon binalarının temellerini ortaya çıkarmamızda büyük rol oynadı. Bu orman işçisine Kemerburgaz'da bir kahvede yaşlılarla konuşurken rastlamıştık. Benim için bu keşfin anlamı çok büyük. Bir tarihi eseri ortaya çıkarmak, geçmişe ışık tutmak çok önemli. Ancak burada benim kişisel geçmişime, aile büyüklerime ilişkin bazı değerlerle de karşılaştım. Dedemin bana anlattıklarını bire bir yaşadım. Bir elimde fotoğraflar, öteki elimde harita; aklımda dedemin anlattıkları, bölgeyi karış karış taradım. Mert Sandalcı ile, kilometre taşlarını tek tek tespit ettik. 

Kağıthane- Kemerburgaz dekovil hattının günlük kömür taşıma kapasitesi 960 tondu. Hat üzerinde, 8'er vagonlu 24 çift katar çalışıyordu. 1916 yılından itibaren Ağaçlı ve Çiftalan'daki kömür ocakları ordu tarafından işletilmeye başlandı. 1918'in Ekim ayında imzalanan Mondros Mütarekesi'nin ardından üretim bütünüyle durdu. Karadeniz-Sahra hattı ve kömür madenleri, 1922'de ordunun elinden alındı. Bu tarihten itibaren işletme hakkı Ticaret Nezareti'ne geçti. Fakat hat işletilmedi ve 1928 yılından sonra terk edildi. İkinci Dünya Savaşı'nda, Ağaçlı linyitleri yeniden hatırlansa da üretim maliyetinin yüksekliği bu fikri unutturdu.