Avrupa'da Luther ve Cal­vin'in sözcülüğünü üstlendik­leri yeni akımların, eskileriyle bir arada barınabilmesi ancak Otuz Yıl Savaşları'nda (1618- 48), Avrupa nüfusunun dörtte birinin yok olması sonucu gerçekleşebilecekti. İn­giltere de bu sarsıntılardan payını almış, bölünmüş, çatış­malar ve idamlar hızlanmıştı. 1509'dan 1547'ye kadar İngiltere kralı olan VIII. Henry'nin yönetimi bu çatışmaların açılış perdelerine sah­ne oldu, Henry önce Katolik­liği savunmuş sonra evliliğini iptal etmeyi reddeden papa ve piskoposlarıyla bozuşup gide­rek Protestan öğretisine yaklaşmaya başlamıştı.

Bu arada kilise mallarına el konması, ayrılıkları derinleştirmiş; kilise arazilerinden zenginleşen aristokratlar ve burjuvazi de Protestanları desteklemeye başlamıştı. Bu çatışmaların ülkeyi yıp­ratması üzerine, Parlamento 1534'te Kral'a yeni milli Anglikan Kilisesi’nin şefi ola­rak kilise ve devlet üzerinde kesin yetki veren “Üstünlük Yasası'nı kabul etti. Vatikan ile kopuş için, bü­yük bir adım atılmış gibi gö­rünüyordu; ama İngiltere'de Katolikler de henüz son sözlerini söylememişlerdi.

Henry on yıllarında ülser ve frenginin kendisini yiyip bi­tirdiğini hissedince veraset için bir liste yaptı: İlk sırada, Jane Seymour’dan olan oğlu Edward, ikinci sırada, Ara­gonlu Catherine'den olan kızı Mary Tudor üçüncü sırada da Anne Boleyn'den olan kızı Elizabeth vardı. Listeyi bura­da kesti, çünkü dördüncü sıradaki Mary Stuart'ı istemi­yordu. 1547'de VI. Edward tahta oturtulunca Kraliyet Konseyi naip olarak dayısı Edward Seymour'u seçti. O sırada İn­gilizler ile savaşan Fransızlar, beş yaşındaki Mary Stuart'ın adını kullanarak İskoçları is­yana sürüklediler.

Somerset, İskoçları yendi; ama kardeşi Thomas Seymo­ur, VI. Edward’ın sağlıksızlığını göz önüne alarak, tahta geç­mek için komplolara başladı: Önce Mary Tudor'a, onra da Elizabeth 'e kur yaptı. Amirallik Lordu olarak hazineden çaldığı, paralar ile korsanlardan topladığı ganimetleri kullanarak silah birik­tirmeye başladı. Komplosu ortaya çıkınca da 1549'da idam edildi.

Naip Somerset ise, aşırı ezi­len fakirlere karşı ılımlı tutumu nedeniyle asilzadelerin öfkesini çekince, düşürülüp Londra Ku­lesi'ne kapatıldı. Edward döne­minin sonraki dört yılı, Kral'ın kendisinin Katolik olmasına rağmen, güç dengeleri nedeniy­le Protestanları tutan War­wick'in koruyuculuğunda geçti. Aristokratların ve zengin ta­bakanın politikaları çok açıkça desteklendi ve Katoliklere ya­pılan zulüm arttı.