Bir ayı yavrusunu canlandıran oyuncak, biri Almanya'da, diğeri ABD'de faaliyet gösteren iki ayrı firma tarafından 1902 yılında üretilmeye başlandı. Her iki firma da, üretime kendilerinin daha önce geçtiğini iddia ettiyse de, bu konuda kesin bir kanıt bulunamadı.
1902 yılının 18 Kasım günü, "Washington Evening Star" gazetesinde bir çizgi resim yayınlandı. Clifford Berryman tarafından çizilen bu resimde, dönemin ABD Başkanı Theodore "Teddy" Roosevelt, elinde bir ayı yavrusuyla birlikte görülüyordu. Mississippi eyaletinin Louisiana ile olan bir sınır anlaşmazlığını çözümlemek için bölgeye gelen Roosevelt, bir av partisi sırasında karşısına çıkan bir ayı yavrusunu vurmayıp, kucağına almış ve sevmişti.
Berryman'ın çizdiği resim, işte bu sahneyi yansıtıyordu. Aynı resmin başka gazetelerde de yayınlanması üzerine Başkanın bu hayvan sevgisine hayran olanların sayısı çok fazla oldu. Bunlardan biri de, Morris Mitchom adlı bir Rus göçmeniydi. Mitchom, Brooklyn'deki küçük dükkânında, kendisinin ve karısının tamamen el emeğiyle ürettikleri oyuncakları satarak geçimini sağlamaya çalışıyordu. Oğlu Benjamin'in, daha sonra anlattığına göre, Morris Mitchom; Berryman'ın çizdiği resimdeki sevimli ayı yavrusunu derhal üç boyutlu hale getirmeye karar verdi. Kollan ve bacakları hareket edebilecek biçimde yaptığı bir oyuncak ayıyı, gazeteden kestiği küpürle birlikte dükkânının vitrinine koydu ve altına, "Teddy'nin ayısı" diye yazdı.
Ne var ki, otoriter bir ülkeden ABD'ye gelen Mitchom'un içi rahat değildi. Çünkü ABD Başkanı'nın adını, kendi ürettiği bir oyuncağın satışını kolaylaştırmak için kullanmıştı. Bütün cesaretini toplayıp Beyaz Saray'a bir mektup yazdı ve "Sayın Başkan"ın, isminin kullanılması hakkında ne düşündüğünü sordu. Başkan'ın kendi elyazısıyla gelen yanıtta, Mitchom'un istediği izin şu sözlerle veriliyordu: "Adımın oyuncak bir ayaya fazla bir şey kazandıracağını sanmıyorum. Ama onu dilediğiniz gibi kullanmakta da serbestsiniz." Bu mektup eğer bulunabilseydi, Morris Mitchom'un bu konudaki öncülüğünü büyük ölçüde gün ışığına çıkaracaktı. Ancak, büyük oğlu Joseph Mitchom'un evrakları arasında olması gereken mektup, onun 1951 yılında ölmesinden sonra bulunamadı.
1903 yılında, Butler Bros firması (toptan oyuncak satan bir kuruluş), Mitchom'un ürettiği tüm "Teddy ayıları"nı satın aldı. Üstelik daha sonra üreteceği ayıları almayı da garanti etti. O yıl ile 1938 yılı arasında firma, "Ideal Toy Co." adı altında dünyanın en büyük oyuncak üreticisi oldu. Almanlar ise Teddy ayılarının yapımı onurunu, 1880 yılında Margarete Steiff tarafından Giengen kentindekurulan Steiff şirketine verirler. Bayan Steiff, o yıl oyuncak filler yaparak meslek yaşamını başlattı. 1902 yılına gelindiğinde, Steiff'lerin atölyesinde oyuncak kediler, köpekler, domuzlar, eşekler, atlar ve develer üretiliyordu. Ama henüz ayı yapımı yoktu. O yıl Bayan Steiffin sanat öğrenimi gören yeğeni Richard, öğrencilik yıllarında Stuttgart Hayvanat Bahçesi'nde bol bol izlediği ayılardan esinlererek, kafası, kolları ve bacakları hareket edebilen bir oyuncak ayı modeli yaptı. Halası, bundan pek hoşlanmamıştı. Ertesi yıl açılan Leipzig Fuarı'na gelen ziyaretçiler de öyle. Ama fuarın son gününde Steiff in sergisini gezen bir Amerikan şirketinin (bu şirketin adı hiç açıklanmadı) temsilcisi, gördüğü oyuncağa bayıldı ve 3 bin adet sipariş verdi.
Öykünün bu bölümüne kadar Amerikalıların bir itirazı yok. Ancak, Almanlar, yaptıkları oyuncak ayılara "Teddy" adını verdiklerini iddia edince, tartışma başlıyor. Almanların bu konuda ortaya koydukları kanıt ise şu: "Başkası Roosevelt'in kızı Alice Roosevelt'in düğününde, gelin odası birkaç oyuncak ayı ile süslenmiş. Bu ayıların tümü de Steiff ürünü imiş. Başkan'a, bunların ne olduğu sorulunca, 'Yeni çıktı. Adına Teddy ayısı diyorlar' demiş. Steiff'in övünç duyarak anlattığı bu öyküye, Amerika'dan bazı itirazlar yükseliyor. Örneğin, Alice Roosevelt'in ağabeyi Archibald Roosevelt, düğün sırasındaki oyuncak ayıları doğruluyor ama onların Alman malı olmadığından kesinlikle emin olduğunu vurguluyor. Roosevelt Birliği de, o dönemde Rooseveltlerin bir Alman ayısı almış olamayacaklarını belirtiyor."
Yorumlar
bayılırım
çok tatlılar
İlginç bir hikayesi varmış
Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız